آخرین دور مذاکرات کارشناسی ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در حالی پایان یافت که آژانس همچنان از ارائه ضمانت‌هایی که ایجاد کننده حداقل اعتماد برای طرف ایرانی باشد خودداری می‌کند.

به گزارش باشگاه خبرنگاران، علی اصغر سلطانیه نماینده ایران در آژانس بین المللی انرژی اتمی از طرف ایران، و هرمان ناکارتس و رافائل گروسی معاون امور پادمان و دستیار مدیر کل آژانس روز جمعه 3 شهریور 1391 (24 اوت 2012) در یک جلسه 3 ساعته درباره نحوه رسیدگی به مسائل باقی مانده میان ایران و آژانس مذاکره کردند.

این نخستین بار است که تیم های ایران و آژانس پس از ماه ژوئن مذاکره می کنند.

یوکیا آمانو مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی که در هلسینکی به سر می برد، قبل از برگزاری نشست درباره آن ابراز ناامیدی کرده بود. وی گفته بود: «در حال حال حاضر نمی توانم بگویم در مورد نتیجه مذاکرات این هفته با مقام های ایرانی خوشبین هستم. من شواهدی در مورد تغییر بسیار زود این اوضاع در اختیار ندارم».

این اظهارنظر نشان می داد آژانس تصمیم به در پیش گرفتن هیچ رویه خلاقانه ای در این نشست ندارد و صرفا امیدوار است که ایران آماده تهدیل مواضع خود شده باشد.

اما بر خلاف آمانو، سلطانیه به این نشست خوش بین بود. وی قبل از برگزاری نشست گفت: «انتظار داریم پیشرفت هایی در این نشست حاصل شود».

با این حال، تنها نتیجه نشست این بود که بنا شد این مذاکرات ادامه پیدا کند.

هرمن ناکارتس سرپرست تیم آژانس در این مذاکرات نتیجه نشست روز جمعه را اینگونه بیان کرده است: «اختلاف های مهم و اساسی همچنان باقی است که مانع دستیابی به توافق شد».

اما هیچ کدام از دو طرف در این باره که چرا نتیجه ای جز تداوم مذاکرات حاصل نشده و آن «اختلاف های مهم و اساسی که مانع توافق می شود» چیست، توضیحی نداده است.

منابع غربی نتیجه نشست روز جمعه را به گونه ای گزارش کرده اند که گویی مخالفت ایران با بازرسی از پارچین، این نشست را به بن بست کشانده است.

دیپلمات هایی که «ایران هسته ای» با آنها گفت وگو کرده می گویند این درست است که آژانس در نشست روز جمعه خواهان دسترسی به پارچین شده ولی به هیچ وجه اینگونه نیست که ایران با ایران درخواست مخالفت کرده باشد، بلکه ایران به صراحت اعلام کرده است که در صورت نهایی شدن مدالیته کاری بین ایران و آژانس، آژانس به سرعت به پارچین دسترسی پیدا خواهد کرد.

ایران پیش از این مکررا توضیح داده است که این مسئله که تصور می شود ایران مخالف بازرسی از پارچین است سوء تفاهمی بیش نیست. مسئله تنها این است که با توجه به اینکه دسترسی به پارچین جزو تعهدات پادمانی ایران نیست (چرا که اساسا پارچین یک تاسیسات هسته ای نیست)، بنابراین باید روشن شود که این بازرسی در چه چارچوبی انجام خواهد شد، هدف از آن چیست و آژانس متقابلا در ازای این همکاری ایران چه تعهدی را خواهد پذیرفت.

چارچوبی که این موارد را مشخص کند، یک برنامه کاری (مدالیته) بین ایران و آژانس خواهد بود اما ظاهرا آژانس علاقه ای به نهایی شدن این چارچوب ندارد.

ايران هسته اي مي نويسد: یک دیپلمات در تهران به «ایران هسته ای» گفت ظاهرا آژانس تنها به این امید وارد این مذاکرات شده بود که ایران تحت فشار تحریم ها یا تهدیدهای اسراییل امتیازی برای واگذاری آماده کرده باشد والا در دیدگاه های اژانس تغییر حاصل نشده بود.

آژانس همچنان علاقمند است به مسئله دسترسی به پارچین به مثابه یک «دسترسی بدون ما به ازا» نگاه کند، در حالی که از دید ایران این موضوع قطعا غیر قابل پذیرش است.