امر ازدواج که به دنبال آن، دختر و پسری در قالب چارچوب‌های شرعی و قانونی خود را نسبت به هم متعهد می‌دانند از امور مهم در شریعت اسلام می‌توان دانست که بر اهمیت آن بسیار سفارش شده است.

به مناسبت سالروز ازدواج حضرت علی (ع) و حضرت فاطمه زهرا (س) حجت‌الاسلام طاهر قلی‌زاده محمدی در یادداشتی پیرامون این واقعه به عنوان ازدواجی درس آموز برای زندگی امروز بشر نکاتی را مطرح کرده است که در ادامه می‌خوانید:

بی‌شک اهل بیت علیهم‌السلام که به تصریح خداوند متعال در آیه شریفه «انَّمَا یُرِیدُ اللَّهُ لِیُذْهِبَ عَنکُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَیْتِ وَ یُطَهِّرَکُمْ تَطْهِیرًا» [احزاب / ۳۳] از هرگونه بدی و خطا به دور هستند را می‌توان الگوهایی کامل برای بشریت در مسیر رسیدن به سعادت و موفقیت دانست.

و طبیعتاً هرچه انسان خود را شبیه این ستارگان عاری از نقص نماید، می‌تواند به همان اندازه درصد دوری خود را از خطا بیشتر کرده و امکان رسیدن به پیروزی و سعادت را تقویت نماید و از سوی دیگر به هرمقدار سطح نگاه و نوع اعمال را از اهل‌بیت علیهم‌السلام دور کند، خود را در منجلابی خطرناک که هم دنیا و هم آخرت را می‌تواند تحت‌تأثیر قرار دهد گرفتار خواهد کرد.

از بین مسائل متعدد، یکی از اتفاق‌هایی را که می‌توان آن را بعنوان چالشی مهم برای کشورمان درنظر گرفت، مسئله ازدواج است!

امر ازدواج که به دنبال آن، دختر و پسری در قالب چارچوب‌های شرعی و قانونی خود را نسبت به هم متعهد می‌دانند از امور مهم در بین تمامی جوامع و بالخصوص شریعت اسلام می‌توان دانست که بر اهمیت و همچنین آسان گرفتن آن در متون دینی بسیار سفارش شده است چنانکه در روایتی رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌وآله تاکید می‌فرماید: «خیر النّکاح أیسره؛ بهترین ازدواجها آن است که آسان‌تر انجام گیرد» [نهج الفصاحه ص ۴۷۰]

آسان گرفتنی که اگر حقیقتاً حاکم بر فکر و عمل خانواده‌ها و جوانها می‌بود یقیناً می‌توانستیم شاهد وضعیت دیگری در سطح جامعه باشیم.

البته آسان گرفتن به معنای گذشت از خطوط قرمز و نادیده گرفتن بایدهای منطقی در امر ازدواج یقیناً نیست بلکه مقصود، گذشت از هر آن چیزی است که ضروری نبوده و بدون آن نیز بتوان به تشکیل خانواده و رسیدن دو فرد به هم اقدام کرد.

گذشت از برخی آداب و رسوم‌هایی که هیچ لزوم عقلی و شرعی را نمی‌توان برای آن در نظر گرفت، از امور ضروری برای کاهش سن ازدواج و انجام ازدواج‌های توأم با خوشبختی هستند که الگوهای نابی را در سیره اهل‌بیت می‌توان در این مورد شاهد بود که یکی از خاص‌ترین این وصلت‌ها را می‌توان ازدواج امیرالمؤمنین علی علیه‌السلام و حضرت زهرا سلام‌الله‌علیها دانست.

با اندک توجهی در این ازدواج مقدس، به نکات بی‌نظیری من‌جمله پیرامون زمان و چگونگی ازدواج این دو هادی بشریت و ارجح دانستن موقعیت معنوی حضرت علی علیه‌السلام بر داشتن موقعیت خاص مادّی سایر خواستگاران و نوع مهریه‌ای که تعیین شد و نحوه تهیه جهیزیه‌ای که آماده شد، خواهیم رسید.

این روزها وجود مشکلات اقتصادی در جمیع جوامع و منجمله کشور عزیزمان را نمی‌توان انکار کرد اما وقتی نوع تعامل رسول مهربانی مثلاً در باب امور مالی مربوط به ازدواج یاد شده را مورد دقّت قرار می‌دهیم به اشتباه بودن بسیاری از تفکرات و رفتارها که می‌تواند بر مشکلات خودساخته بحث ازدواج بی‌افزاید آگاهی پیدا کرده و در راستای اصلاح آن فرهنگ‌سازی مناسب را داشت.

چنانکه در روایات می‌خوانیم وقتی امیرالمومنین علیه‌السلام اقدام به خواستگاری کردند و مراحل پذیرفتن ایشان طی شد، رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌وآله به ایشان فرمود: «چیزی داری که مهریه همسرت قرار دهی؟ امیرالمومنین عرض کرد: پدر و مادرم به فدایت، از زندگی من به خوبی آگاهید که جز شمشیر و زره و شتر چیز دیگری ندارم. و پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله پس از تأیید این کلام فرمود: شمشیرت به هنگام کارزار با دشمنان مورد نیاز است؛ و با شتر نیز باید نخلستان را آب دهی، و در مسافرت‌ها از آن استفاده کنی؛ بنابراین تنها زره را می‌توانی مهریه همسرت کنی، و من دخترم فاطمه سلام‌الله‌علیها را در برابر همین زره به عقد تو درآوردم» [احقاق الحق، جلد ۱۰، صفحه ۳۵۸]

که بنابر نقل شیخ طوسی امام علی علیه‌السلام زره خود را فروختند و به پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله تحویل دادند و حضرت نیز مقداری از آن پول را به بلال حبشی دادند تا برای دخترشان که تازه عروس قرار بود باشند عطر تهیه کند و سپس باقیمانده پول آن را برای تهیه وسایل مورد نیاز زندگی، به عمار یاسر و چند تن از صحابه دادند. [امالی، ص ۴۰ و ۴۱]

لذا برای ازدواجی با این خصوصیات و با این سطح از آسان‌گیری، دور از ذهن نیست که تفسیر آیات سوره الرحمان را که می‌فرماید: «مَرَجَ الْبَحْرَیْنِ یَلْتَقِیَانِ … یخَرُجُ مِنهْمَا اللُّؤْلُؤُ وَ الْمَرْجَان» را مرتبط با آن و حکایت‌گر ثمرات آن دانست. چنانکه در روایات آمده است منظور از دو دریا حضرت علی و حضرت فاطمه، و منظور از مروارید، امام حسن و منظور از مرجان، امام حسین علیهم‌السلام می‌باشد [مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج ‏۹، ص: ۳۰۶]

با دقت بر آنچه آمد مشخص می‌شود نگاه‌های غلطی که در مورد ملاک‌های انتخاب همسر و همچنین بایدها و نبایدهایی که برخی افراد خصوصاً پیرامون مباحث مادی ازدواج برای خود ساخته‌اند با خواسته‌های اسلام و سیره معصومین فاصله‌ای بسیار دارد که در صورت تغییر سبک زندگی فعلی و نزدیک شدن به خواسته‌های آن عزیزان، شاهد اتفاقات مناسب‌تری در امور فرهنگی و اجتماعی می‌توانیم باشیم.