اهمیت حج در منطق قرآنی و مبانی فکری زندگی اسلامی به حدی است که قوام جامعه‌ی اسلامی باید با حج تامین شود.

حج فقط یک عبادت ظاهری و مناسکی در کنار خانه‌ی خدا نیست. حج باید منافع مهمی را برای جامعه‌ی اسلامی تامین کند، یکی از این منافع آن است که حج و این گردهم‌آیی مهم سالانه باید تامین کننده قوام جامعه‌ و امت اسلامی باشد. حج باید عوامل متلاشی کننده امت اسلامی را از میان ببرد. حج در منطق قرآن کریم «قیاما للناس» است، یعنی یکی از منافع مهم امت اسلامی را که حفظ قوام امت است باید تامین کند. این درسی است که معلم قرآن ما، حضرت آیت الله خامنه‌ای در ذیل آیات حج در قرآن کریم مورد توجه قرار داده و بیان کرده‌اند. ایشان در این باره می‌فرمایند:

«حج، قرارگاه اصلی برای‌ قوام امّت اسلامی است. [یکی از آیاتی] که اشاره‌ به منافع حج دارد، این آیه‌ی شریفه‌ی سوره‌ی مائده است که میفرماید: جَعَلَ اللهُ الکَعبَةَ البَیتَ الحَرامَ قیامًا لِلنّاس[1]؛ خدا کعبه را مایه‌ی قوام جامعه دانسته؛ این خیلی چیز مهمّی است؛ «قیامًا لِلنّاس». یعنی اگر چنانچه حج وجود نداشته باشد و تحقّق پیدا نکند، امّت اسلامی و جامعه‌ی اسلامی فرو خواهد پاشید؛ لذاست که فقها میگویند که حج در مواردی واجب کفائی است؛ یعنی اگر چنانچه شما دیدید یک روزی ــ که خدا نیاورد آن‌چنان روزی را ــ حاجی‌ای وجود ندارد از هیچ جای دنیا، بر شما شخصاً واجب است که حج بروید ولو ده بار هم قبل از آن حج رفته باشید. هرگز نباید این خانه، این قرارگاه اصلی، این مرکز اساسی، خالی بماند. «قیامًا لِلنّاس»؛ این خیلی تعبیر مهمّی است.» [2]

[1] سوره مبارکه المائدة آیه ۹۷ : جَعَلَ اللَّهُ الکَعبَةَ البَیتَ الحَرامَ قِیامًا لِلنّاسِ وَالشَّهرَ الحَرامَ وَالهَدیَ وَالقَلائِدَ ۚ ذٰلِکَ لِتَعلَموا أَنَّ اللَّهَ یَعلَمُ ما فِی السَّماواتِ وَما فِی الأَرضِ وَأَنَّ اللَّهَ بِکُلِّ شَیءٍ عَلیمٌ ترجمه: خداوند، کعبه -بیت الحرام- را وسیله‌ای برای استواری و سامان بخشیدن به کار مردم قرار داده؛ و همچنین ماه حرام، و قربانیهای بی‌نشان، و قربانیهای نشاندار را؛ این‌گونه احکام (حساب شده و دقیق،) بخاطر آن است که بدانید خداوند، آنچه در آسمانها و آنچه در زمین است، می‌داند؛ و خدا به هر چیزی داناست.

[2] بیانات در دیدار کارگزاران حج در تاریخ ۱۴۰۲/۰۲/۲۷