اگر واقعاً معلم را معمار آینده می دانیم، در آنصورت حق داریم که نسبت به شخص معمار، حساس باشیم. همانگونه که معماری یک ساختمان یا خانه معمولی را به هر کسی نمی سپاریم، به طریق اولی، معماری آینده جامعه را نباید به دست هر کسی بسپاریم.
 

ابتدای امسال بود که رهبر انقلاب در دیدار با معلمان، جملات قابل تأملی در مورد جایگاه معلم بیان کردند. ایشان در آن جلسه فرمودند: «کاری که معلم بر عهده گرفته ــ معلم متعهد ــ به نظر من مهم ترین کار در کشور است؛ یعنی تربیت و تعلیم نونهالان کشور، یعنی ساختن آینده‌ی کشور. معلم در واقع معمار آینده‌ی کشور است».

با در نظر داشتن این موضوع و همچنین اتفاقاتی که هر از چند گاهی در برخی مدارس کشور رخ می دهد و فیلم آن در فضای مجازی منتشر می شود، ضروری است که در مورد به کارگیری معلمان در آموزش و پرورش و ابعاد آن، به چند نکته توجه کنیم:

یک: اگر می خواهیم کشوری داشته باشیم که سعادت دنیوی و اخروی مردم در آن تأمین شود، به نیازهای مردم به خوبی پاسخ داده شود و مشکلات آنها برطرف شود و ...، کلید حل اینها را باید در یک نظام آموزش و پرورش منسجم وکارآمد و حضور معلمان متخصص و متعهد در نظام مذکور جستجو کرد.

دو: اگر معلم را برای تعلیم حروف الفبا یا برای یاد دادن شیوه حل معادلات ریاضی، شیمی و فیزیک و مانند اینها می خواهیم، قطعاً چنین نظام آموزشی به بن بست خواهد خورد و خودش به تنهایی معضلی است برای جامعه! تخصص بسیار ضروری است، اما برای نظام آموزش و پرورش به هیچ وجه کافی نیست.

سه: اخیراً در مورد جذب و استخدام معلمان جدید، خبرهای زیادی به گوش می رسد. اینکه از نظر کمی، تعداد معلمان را افزایش دهیم، در جای خود ضروری است، اما از آن مهم تر، بحث کیفیت و همچنین لحاظ کردن تعهد و میزان درک و فهم افرادی است که جذب و استخدام می شوند. مثلاً مهم است بدانیم که درک آنها از اسلام و انقلاب اسلامی چقدر است؟ میزان حساسیت، ارتباط و آشنایی آنها با مفاهیم دینی چقدر است؟ نگاه آنها نسبت به جامعه و معضلات فرهنگی، اجتماعی و ... چگونه است؟ نگاه آنها نسبت به دنیای غرب و فرهنگ غرب چگونه است؟ میزان مطالعات جنبی و یا تأملات آنها نسبت به مسائل گوناگون جامعه چقدر است؟ میزان علاقه و استعداد آنها برای حضور در جایگاه بسیار مهم تعلیم و تربیت چقدر است؟ آیا صرفاً برای اینکه نام معلم بر آنها گذاشته شود برایشان مهم است، حقوق ثابتی که دریافت می کنند برایشان مهم است یا نه، اساساً دغدغه ذاتی نسبت به مقوله تعلیم و تربیت و ساختن آینده کشور دارند؟

چهار: اگر واقعاً معلم را معمار آینده می دانیم، در آنصورت حق داریم که نسبت به شخص معمار، حساس باشیم. همانگونه که معماری یک ساختمان یا خانه معمولی را به هر کسی نمی سپاریم، به طریق اولی، معماری آینده جامعه را نباید به دست هر کسی بسپاریم.

علاوه بر این، رهبر انقلاب فرمودند: «شایستگی‌های حرفه‌ای معلم و شایستگی‌های عمومی معلم هم در طول خدمت بایستی رصد بشود؛ یعنی صرفاً [رصدِ] اولِ کار اهمیت ندارد؛ اولِ کار اهمیت دارد، لکن ادامه هم اهمیت دارد. و راهش این است که ضوابط گزینش کم‌رنگ نشود؛ خب یک مقداری سختی‌هایی دارد، گزینش‌های در چهارچوب ضوابط یک مقدار سخت است، [اما] نگذارند این سختی موجب بشود که این ضوابط کم‌رنگ بشود».

پنج: بخش قابل توجهی از اتفاقات ناگوار فرهنگی و اخلاقی که بعضاً در برخی از مدارس کشور اتفاق می افتد، حاصل این است که مدیر، ناظم یا معلم مدرسه خودشان از نظر فکری و رفتاری دچار مشکل هستند و همین موجب می شود که دانش آموزان نیز به بیراهه بروند.

شش: مدیران و ناظمان مدارس نیز قطعاً در زمره معلمان قرار می گیرند. بنابراین در مورد آنها هم باید حساسیت لازم وجود داشته باشد. اتفاقاً مدیر و ناظم متعهد و کارآمد، جلوی بسیاری از انحراف ها می تواند بایستد و بدون شک در رشد و تربیت دانش آموزان تأثیر گذار است. در هر صورت، آنها هر روز، چندین ساعت با دانش آموزان سر و کار دارند.

هفت: موضوع مهم دیگر این است که متأسفانه برخی از مدارس غیر دولتی بعضاً ساز جداگانه می زنند و از معلم گرفته تا مدیر و ناظم، مبتلا به انحراف فکری و عملی هستند. انتظار می رود که در آینده، نظارت و حساسیت بیشتری نسبت به این مدارس وجود داشته باشد.