پژوهشگاه‌ها مزایای بسیاری دارند ولی وابستگی آنها به بودجه دولتی و تمرکزگرایی از جمله کاستی‌های آنها است.

حجت الاسلام و المسلمین عبدالحسین خسروپناه در بیست و چهارمین جشنواره تجلیل از پژوهشگران، فناوران و نوآوران برگزیده که امروز در سالن همایش‌های بین‌المللی دانشگاه شهید بهشتی برگزار شد با بیان اینکه شورای عالی انقلاب فرهنگی، یکی از بازوهای خود را پژوهشگاه‌های وزارت علوم در نظر گرفته است، افزود: پژوهشگاه‌ها موضوع‌محور فعالیت می‌کنند و این این یک امتیاز برای آنان است. امتیاز دیگر این است که پژوهشگاه‌ها ارتباط وثیق‌تری با صنایع و پارک‌های علم و فناوری دارند و همچنین بیشتر پژوهشگاه‌های کشور چابک هستند.
وی خاطرنشان کرد: با وجود این، پژوهشگاه‌ها کاستی‌هایی هم دارند. یکی از این کاستی‌ها این است که به منابع دولتی وابسته‌ هستند. این وابستگی مالی، دیوان‌سالاری را بر آنها حاکم کرده است. همچنین دیوان‌سالاری رقیب استقرار نظام علمی است.

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی کاستی دوم را تمرکزگرایی دانست و گفت: پژوهشگاه‌ها تمرکزگرا هستند. فقدان یک شبکه پژوهشی در آنها به چشم می‌خورد و تعاملی با پژوهشگاه‌های دیگر ندارند. مراکز پژوهشی با مراکز پژوهشی دانشگاهی بیگانه‌اند و شبکه شکل نگرفته است.

خسروپناه به رقابت دولت با دولت پرداخت و اظهار داشت: سومین کاستی پژوهشگاه‌ها رقابت دولت با دولت است. وزارت علوم پژوهشگاه‌هایی راه‌اندازی کرده است که موضوعی و کاربردی هستند ولی دستگاه‌های اجرایی نیز با همان موضوع ها، پژوهشگاه راه‌اندازی کردند. در حالی که دستگاه‌های دولتی باید با پژوهشگاه‌های وزارت علوم پیوند محکم داشته باشند؛ نه این‌که برای خود مجدد در همین موضوع پژوهشگاه راه‌اندازی کنند. این رقابت دولت با دولت و بی اعتنایی دولت به دولت است و سرمایه‌ها را تلف می‌کند.

وی پیشنهادهایی در این زمینه ارائه کرد و افزود: برای رفع این چالش‌ها باید الگو حکمرانی پژوهشی داشته باشیم و مشخص کنیم سهم پژوهشگاه‌ها در حکمرانی پژوهشی کجاست. با استقرار حکمرانی پژوهشی، تولید اندیشه و نظریه خواهیم داشت و این اندیشه‌ها حتماً به صنعت منتهی می‌شود.

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی ادامه داد: برای پاسخ‌گویی به حکمرانی پژوهشی، هر پژوهشگاه باید تخصصی نظام موضوع ها را مشخص کند و در موضوع های مختلف کاربست پیدا کند. پژوهشگاه باید نیازهای مختلف را در حوزه نظام موضوعی مشخص کند و سایر پایان‌نامه‌های در کشور ذیل این نظام موضوعی تهیه شود.

خسروپناه همچنین پیشنهاد کرد: بانک اطلاعاتی و اتاق وضعیت پژوهش تشکیل شود.

بیست و چهارمین جشنواره تجلیل از پژوهشگران، فناوران و نوآوران امروز و در سومین روز از هفته پژوهش (19 تا 24 آذر) در دانشگاه شهید بهشتی و با حضور محمدعلی زلفی گل وزیر علوم، تحقیقات و فناوری، محمودرضا آقامیری رییس دانشگاه شهید بهشتی، محمدمهدی طهرانچی رییس دانشگاه آزاد، خسروپناه دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی، معاونان دستگاه های اجرایی و معاونان وزارت علوم به کار خود پایان داد و از برترین پژوهشگران، فناوران، بانوی فناور برتر، نشریات علمی و انجمن‌های علمی برتر در این مراسم تجلیل شد.