خبر احداث مسجدی در پارک قیطریه تهران، با ایجاد حواشی و شایعه‌پراکنی برخی چهره‌ها و از جمله رسانه‌های زنجیره‌ای اصلاح‌طلب، تبدیل به یکی از خبرهای پربازدید شده است.

به گزارش کیهان، از ابتدای امسال، یکی از خبرهای داغ شهر تهران، مربوط به ساخت مسجد در پارک قیطریه واقع در منطقه یک است، اگرچه خبر ساخت مسجد نه‌تنها عجیب نیست، بلکه مایه مباهات است. در این بین اما شاهد سنگ‌اندازی و مخالفت پی‌در‌پی و عجیب برخی رسانه‌های منتسب به اصلاح‌طلبان با این اتفاق و همچنین تحریکات برای موضع‌گیری شهروندان بودیم، تا جایی که در 12 فروردین‌ماه امسال برخی از شهروندان این منطقه در محل احداث مسجد به ابراز نگرانی پرداختند و برخی کاربران نیز با ایجاد کمپین یا کارزارهای مختلف با این اقدام مخالفت خود را نشان دادند. البته این نگرانی ناشی از چند ادعای واهی بود که در ادامه به آنها اشاره می‌کنیم.

شبهه قطع درختان پارک
یکی از بزرگ‌ترین نگرانی‌های شهروندان و دوستداران محیط‌زیست، مربوط به خبر قطع درختان کهنسال این پارک برای ساخت مسجد است در حالی که طبق گفته شهردار و رئیس شورای شهر تهران، هیچ درختی در محل ساخت مسجد مذکور قطع نخواهد شد. سخنگوی شهرداری تهران در این‌باره می‌گوید: «پس از طرح برخی ابهامات، شهردار تهران در نخستین جمعه ‌ماه رمضان بازدیدی از محل در نظر گرفته شده برای احداث مسجد داشت و پس از بررسی دقیق و مشورت با کارشناسان، دستور بازطراحی نقشه مسجد را به‌ نحوی که هیچ‌کدام از درخت‌های کهنسال در محل احداث مسجد واقع نشود، داد.»

محمدخانی افزود: «در طرح اولیه چهار درخت کهنسال در طراحی بخش اصلی مسجد قرار می‌گرفت که با تأکید شهردار و با تغییر نقشه ساخت، این چهار درخت ارزشمند در حیاط روباز روبه‌روی مسجد و در دسترس عموم قرار خواهد گرفت.»

هیاهو برای هیچ
علیرضا زاکانی، شهردار تهران نیز روز گذشته در حاشیه جلسه هیئت دولت درباره شایعه احتمال قطع درختان در پارک قیطریه گفت: «نه درخت قطع می‌شود و نه اتفاقی می‌افتد، یک ساختمان قدیمی را به مسجد بدل می‌کنند و به اقتضای نیاز پارک، سایر ظرفیت‌ها هم دیده شده است و بنابراین هیاهوها بر سر هیچ است.»

شایعه قانونی نبودن احداث مسجد
شبهه دیگری که از سوی برخی رسانه‌ها درباره ساخت مسجد در قیطریه مطرح شد، مبنی بر فاقد مجوز بودن اقدام مدیریت شهری برای ساخت مسجد در این مکان است؛ حال آنکه مهدی چمران، رئیس شورای شهر تهران در جلسه روز سه‌شنبه شورا در این‌باره گفت: «در سال ۱۳۸۲ برای مساجد و ساخت‌وساز آنها رقمی در بودجه تعیین کردیم که از افتخارات ما در شورا قلمداد می‌شود و حال نیز باید مردم را روشن کنیم که همین مسیر دنبال می‌شود. نه درختی قطع خواهد شد و نه جای بوستان گرفته می‌شود. باید بیندیشیم و تحت تاثیر جو روانی و تبلیغاتی قرار نگیریم. این قانون است و ما مطابق قانون پیش رفتیم و هیچ‌کس حق ندارد کار خلاف قانون انجام دهد.»

پیدا شدن آثار تاریخی در محل احداث مسجد
یکی دیگر از شایعه‌هایی که در برخی رسانه‌ها علیه ساخت مسجد در پارک قیطریه مطرح شد، شایعه وجود آثار میراث فرهنگی و تاریخی در محل پارک قیطریه است. شهردار تهران روز گذشته در پاسخ به این شایعه نیز گفت: «چیزهای عجیبی گفته می‌شود که ما هم تعجب می‌کنیم. آنجا یک ساختمان روشویی است که بدون قطع درخت به یک مکان قابل‌استفاده و خوب بدل می‌شود. این امر فقط به مسجد محدود نمی‌شود، حتی اضافه‌کردن مجموعه‌های آموزشی و خدماتی هم برای پارک‌ها در نظر گرفته شده است تا پارک‌های فرامنطقه‌ای تهران که این امکان برای‌شان وجود دارد، بدون قطع درخت این موضوع را تجربه کنند.»

علاوه‌بر این، عزت‌الله ضرغامی، وزیر میراث فرهنگی نیز در رابطه با این موضوع اظهار داشت: «آنچه اداره کل میراث فرهنگی استان تهران به منطقه یک شهرداری اعلام کرده ملاک مواضع وزارتخانه است. با توجه به پیشینه تپه قیطریه باید ساخت مسجد در این بوستان با حضور کارشناس وزارت میراث فرهنگی جلو برود.»

گفتنی است، محسن سعادتی، معاون میراث فرهنگی استان تهران در 12 فروردین‌ماه به خبرگزاری مهر درباره کشف آثار تاریخی در محل احداث مسجد گفته بود: «فضائی که قصد ساخت مسجد در آن وجود داشت حصار کشیده شده بود که ما به شهرداری نامه زدیم که قبل از انجام هر کاری باید کارشناس میراث فرهنگی این اداره کل در آنجا مستقر باشد، ما نیروهای یگان حفاظت از آثار را به محل پارک فرستادیم و آنها گزارش دادند که این حصارها برداشته شد و هیچ اقدامی اعم از گودبرداری با فعالیت دیگری در آن محدوده انجام نشده است.»

این گفته معاون میراث فرهنگی استان تهران نیز صحه دیگری بر صحبت وزیر میراث فرهنگی و شهردار تهران مبنی بر نظارت بر ساخت مسجد و کشف آثار باستانی گذاشته و طبیعتاً اگر قرار بر کشف یا تخریب آثار میراث فرهنگی در این منطقه باشد، وزارت میراث فرهنگی امکان توقف این موضوع را خواهد داشت.

ساخت مسجدی بدون قسمت تجاری و با هزینه خیرین
البته درباره هزینه ساخت، تجاری شدن، وجود مساجد دیگر و مساحت مسجد مذکور نیز شبهاتی مطرح شده بود که خبرگزاری صداوسیما روز سه‌شنبه در گزارشی آورده است: «به گفته دبیر شورای ساماندهی، توسعه و گسترش مساجد شهر تهران، در ساخت مسجد در ضلع شمال‌شرقی بوستان قیطریه، هیچ درختی قطع نمی‌شود و هزینه ساخت آن را خیران محل تامین کرده‌اند و قرار نیست این مسجد قسمت تجاری داشته باشد.»

همچنین عبدالمطهر محمدخانی، سخنگوی شهرداری تهران نیز با بیان این که ساخت مسجد در بوستان‌های فرامنطقه‌ای(پارک‌های بزرگ غیرمحله‌ای) مصوبه شورای‌عالی مساجد تهران را دارد، گفته است: «استدلال ساخت مسجد در پارک‌های فرامنطقه‌ای به‌رغم وجود مساجد دیگر منطقه این است که بخش عمده‌ای از مراجعان به این پارک‌ها اساساً اهل آن منطقه نیستند که محیط پیرامون پارک را بشناسند و به‌دلیل وسعت پارک و جمعیت زیاد حاضران نیاز به مسجد برای نمازگزاران ضروری است.»

علاوه‌بر این، سخنگوی شورای اسلامی شهر تهران اظهار داشت: یک شورای فرادستگاهی به نام شورای ساماندهی و گسترش مساجد تهران داریم که در آن علاوه‌بر شهرداری، نمایندگانی از شورای شهر، مرکز امور مساجد، سازمان اوقاف و مجموعه‌های مرتبط دیگر نیز حضور دارند. در آن شورا بر اساس برنامه و بودجه آن سال برای ساخت مساجد در نقاط موردنیاز برنامه‌ریزی می‌شود. در این شورا تصمیم‌گیری می‌شود کدام مسجد یا محله در تهران دچار مشکل است و نیاز به کمک خیرین دارد تا در آن نماز برگزار شود.

علیرضا نادعلی با اشاره به نقش‌آفرینی این شورا در دوره‌های سابق مدیریت شهری، افزود: سابقاً نیز برخی از مساجد در اجرای پروژه‌های شهرداری از جمله اتوبان امام علی‌(ع) تخریب شده بود و نیاز به جایگزینی در محدوده‌ای دیگر داشت، بر این اساس این‌گونه مسائل در شورای ساماندهی و گسترش مساجد مطرح و در مورد آن تصمیم‌گیری و برنامه‌ریزی می‌شود.
نادعلی ادامه داد: گاهی اوقات خیرین در نقاطی که فاقد مسجد است برای ساخت ابراز آمادگی می‌کنند و تنها زمین آن را درخواست می‌کنند که مورد مسجد بوستان قیطریه از این جنس است. در بازدیدی که روز شنبه از این بوستان و محله و فضائی که برای ساخت مسجد در نظر گرفته شده بود داشتم، برخی از شهروندان اعلام کردند که از زمان شهرداری آقای کرباسچی درخواست ساخت مسجد را در این نقطه داشتند. بر اساس گزارش ارائه‌شده مشخص شده که تا حدود یک کیلومتری این نقطه، مسجدی وجود ندارد.

وی بیان داشت: در بازدید از نقطه در نظر گرفته شده برای ساخت مسجد، دیدم که این فضا در بخش شمال‌شرقی پارک در یک موقعیت تعطیل به لحاظ فضای سبز است و فقط چند انباری در آن نقطه وجود داشت. البته چند درخت نیز در طراحی اولیه بود که شهردار تهران پس از بازدید خود از آن نقطه با تغییر در موقعیت طراحی‌شده، درختان کهنسال را از محدوده طرح خارج کرد. این نقطه نزدیک‌ترین نقطه به خیابان شمالی پارک است و مساحت زیادی را نیز اشغال نمی‌کند.

سخنگوی شورای شهر با بیان اینکه استاد نقره‌کار از اساتید بزرگ معماری کشور، طراحی ساخت این مسجد را برعهده‌ دارد و حدود و ثغور طرح را مشخص کرده است، گفت: مسئله‌ای که باعث ایجاد سوء‌تفاهم شده بود، حصار کارگاهی بود که با فاصله ۱۰ تا ۱۵ متری از محل مشخص شده برای ساخت مسجد این حصار کشیده شده بود و فضای ساخت مسجد بسیار کمتر از مساحت حصارکشی است. ضمن اینکه این فضا شامل هیچ درختی نمی‌شود.

علت هجمه‌ها چیست؟
اکنون که به مهم‌ترین شبهات موجود درباره ساخت مسجد در پارک قیطریه و پاسخ‌های مدیریت شهری اشاره شد، این پرسش به وجود می‌آید که علت این حجم از تولید اخبار کذب و حاشیه‌ساز درباره ساخت یک محیط فرهنگی و اجتماعی مانند مسجد که به گواه مسئولان شهرداری همواره از مطالبات مردم و شهروندان بوده است، چیست؟ آیا اگر غیر از مسجد، به عنوان مثال یک سالن کنسرت، سینما، استخر و یا مکان دیگری در این محل احداث می‌شد، باز هم این به اصطلاح مدافعان حقوق شهروندی و محیط‌زیست و... این هجمه‌های واهی را به مدیریت شهری که متعلق به همه شهروندان است، وارد می‌کردند؟

اگر ساخت سازه در بوستان‌های بزرگ و اصلی تهران از نظر این افراد غیرقابل قبول است، زمانی که در زمان مدیریت آقای قالیباف بر شهرداری، اقدامات فرهنگی قابل‌توجهی مانند ساخت پردیس عظیم سینمایی در بوستان ملت انجام شد صدای اعتراضی از معترضان امروزی ساخت مسجد در بوستان بلند نشد؟ واقعاً باور کنیم دغدغه این افراد جلوگیری از ساخت مسجد نیست و مثلاً دغدغه‌های دیگری دارند؟

خبرگزاری فارس در این خصوص نوشت: «تغییر نگاه به بوستان‌ها مهم‌ترین دلیل شهرداری برای چنین اقداماتی است. چراکه بعد از انقلاب تعداد بوستان‌ها ۳۰ برابر شد؛ اما پیوست کافی را نداشت. کارشناسان شهرداری می‌گویند با اضافه شدن مساجد و دیگر بخش‌های فرهنگی به بوستان‌ها، دیگر بزه‌کاران به راحتی نمی‌توانند در پارک‌ها جولان دهند و خانواده‌ها در آرامش می‌توانند از فضای سبز و دیگر ‌امکانات استفاده کنند.»

اتفاقی که عجیب نیست
حال که به گفته مهدی چمران کلانشهر تهران‌، 400 مسجد کمتر از تعداد استاندارد خود دارد، خوب است که با استفاده از ظرفیت پارک‌های فرامنطقه‌ای، همان‌طور که در سه دهه گذشته، ۴٣ مسجد، براساس مصوبه شورای‌عالی مساجد تهران در پارک‌های بزرگ غیرمحله‌ای ساخته شده است، احداث مسجد در پارک بزرگ قیطریه نیز پیگیری شود، موضوعی که اتفاق عجیب و تازه‌ای به نظر نمی‌رسد.

علیرضا نادعلی، سخنگوی شورای شهر تهران در این‌باره می‌گوید: «در دوره‌های قبل نیز مساجد در بوستان‌ها ساخته شدند. با ضریبی که دشمنان در خارج از مرزها به برخی موارد می‌دهند، می‌خواهند دوقطبی ایجاد کنند. این دشمنان می‌خواهند با استفاده از عده‌ای قشر خاکستری که مخالف مسجد هستند و عده‌ای تحت عنوان دوستداران محیط‌زیست دوقطبی ایجاد کنند و سیاه و سفید را برعکس نشان دهند.»

به نظر می‌رسد از آنجا که مدیریت شهری تهران در 2.5 سال اخیر قدم‌های مثبتی در گسترش حمل‌ونقل عمومی و افتتاح پروژه‌های مختلف برداشته است، مجموع این اتفاقات مثبت و امیدبخش در پایتخت، به کام برخی جریانات خوش نیامده و تلاش برخی رسانه‌های زنجیره‌ای در حاشیه‌سازی برای اقدامات مدیریت شهری تهران در این راستا است؛ حال آن که پیشرفت و توسعه کلانشهر تهران در همه ابعاد حق همه شهروندان است و صدالبته اقدامات شهرداری به عنوان نهادی عظیم و مؤثر صرفاً به حوزه‌های خدمات شهری و عمرانی خلاصه نمی‌شود و می‌توان اثرگذاری در حوزه‌های فرهنگی و حمایت از ساخت بناهای مذهبی مدرن و کارآمد که خواسته مردم است را نیز به عنوان مطالبه از شهرداری مطرح کرد.