اوایل دهه 80 طرحی از سوی بهزیستی و مرکز امور زنان و خانواده مبنی بر بیمه زنان خانه‌دار مطرح شد. از آن زمان بیش از یک دهه می‌گذرد اما همچنان 18 میلیون زن خانه‌دار ایرانی در انتظار تحقق وعده‌های گاه و بیگاه مسئولان هستند.

به گزارش خبرنگار مهر، در سالهای ابتدایی دهه 80 که طرح بیمه زنان خانه دار مطرح شد، تعدادی از زنان در سازمان بهزیستی ثبت نام کردند و البته اعتباری خاص نیز برای اجرای طرح اختصاص داده شد اما پس از آن نه از اعتبار خبری بود و نه از بیمه کردن زنان.

آغاز ماجرا

در سال 82 مرکز امور مشارکت زنان عنوان کرد طرح بیمه زنان خانه دار با اختصاص مبلغ دو میلیارد ریال در 6 استان به صورت آزمایشی اجرا می شود و براساس آیین نامه اجرایی آن زنان خانه دار متقاضی در سنین 20 تا 60 سال تحت پوشش این طرح قرار می گیرند. پس از گذشت این سال و اخبار دلخوش کننده برای زنان، این طرح به یک باره متوقف و اعلام شد که اجرای گسترده بیمه زنان خانه دار نیاز به اعتبارات زیادی دارد که از توان دولت خارج است و همین کمبود اعتبارات دلیلی شد برای اجرایی نشدن و ناامید کردن زنان خانه داری که انتظار داشتند در صورت بیمه شدن شاید شغلشان دیده شود و آینده آنان تامین شود.

اشکالات اجرایی

طی 10 سال گذشته، هر سال برخی از کارشناسان و مسئولان در مورد بیمه زنان خانه دار نظراتی ارائه می کردند و اینکه چرا اجرایی نمی شود. اما از سوی هیچیک از مسئولان راهکاری برای اجرای این طرح ارائه نشد. کارشناسان معتقدند با توجه به اینکه تمامی حق بیمه زنان در این طرح باید از سوی دولت پرداخت می شد به همین دلیل اجرای سراسری آن نیاز به اعتبارات ویژه و خاصی داشت که تامین آن از سوی دولت امکانپذیر نبود و نیست.

از سوی دیگر در سال 87 ایده ای دیگر مطرح شد بطوریکه زنان خانه دار می توانند با پرداخت حق بیمه 14 ، 16 و 20 درصدی خود را بیمه مشاغل آزاد کنند و البته این طرح نیز بدلیل عدم توانایی مالی زنان و همسرانشان مورد استقبال قرار نگرفت .

اما مدیرعامل انجمن رفاه و تامین اجتماعی نیز دلیل توقف طرح بیمه زنان خانه دار را نبود تعریف دقیق از شغل خانه داری و همچنین کمبود اعتبارات دانست.

کمبود اعتبار مانع اصلی اجرا

عباس اورنگ در مورد بیمه مشاغل آزاد برای زنان خانه دار می گوید: زنان تنها در شرایطی می توانند تحت بیمه مشاغل آزاد قرار گیرند که مجوز کسب و یا اجازه اشتغال داشته باشند.

به گفته وی، ابتدا قرار بود در قانون و در بودجه پیشنهادی اعتباری از محل اعتبارات دولت برای اجرای این طرح به وزارت رفاه اختصاص یابد اما اینگونه نشد و در نهایت برای تامین اعتبار دچار مشکل شد.

در این میان و طی این سالها مرکز امور زنان و خانواده مجلس به هیچ عنوان کوتاه نیامد بطوریکه هر چند وقت یک بار رئیس این مرکز از پیگیری مشکلات اجرایی بیمه زنان خانه‌دار خبر می داد.

البته این موارد در زمان ریاست مریم مجتهد زاده در مرکز امور زنان و خانواده بیشتر به چشم می خورد بطوریکه وی طی سال گذشته و امسال بارها و بارها از انجام مکاتبات با ریاست جمهوری، انجام جلسات با وزارت رفاه و همچنین پیگیری برای اجرایی شدن بیمه زنان خانه دار خبر داده است.

سخنگوی کمیسیون اجتماعی مجلس نیز در مورد عدم اجرای بیمه زنان خانه دار پس از گذشت 10 سال به خبرنگار مهر افزود: به منظور اجرای طرح بیمه زنان خانه دار ابتدا باید خانه داری شغل محسوب شده و به آن اهمیت داده شود اما چون برای خانه داری ارزش اقتصادی در نظر گرفته نشده است بنابراین نمی توان از محل ارائه خدمات حق بیمه دریافت کرد.

بیمه زنان ایده ای بیش نبود

امیر حسن قاضی زاده افزود: فقط در صورتی که زنان بتوانند از شوهران خود حقوق دریافت کنند بیمه آنان شدنی است که البته این موضوع نیز در جامعه عملی نیست.

وی با اشاره به اینکه کمبود و محدودیت اعتبارات دولت مانع اجرای این طرح طی این سالها شده است، گفت: طبیعتا طرحهایی که بار مالی دارد نیاز به مصوبه و تصویب مجلس ندارد و تنها باید دولت بار مالی آن را تامین کند.

عضو کمیسیون اجتماعی مجلس تاکید کرد: باید خدمات اجتماعی متناسب به زنان خانه دار ارائه شود که امیدواریم این موارد در قانون جمعیت که در مجلس در دست بررسی است در نظر گرفته شود.

قاضی زاده با تاکید بر اینکه بیمه زنان خانه دار ایده ای بوده که چند سال قبل مطرح شده است، گفت: هر ایده ای که قابلیت اجرایی ندارد اما در نهایت امیدواریم بار مالی آن از سوی دولت تامین و اجرایی شود.

اصرار مرکز امور زنان بر اجرای بیمه

با این همه رئیس مرکز امور زنان و خانواده ریاست جمهوری همچنان به زنان خانه دار وعده اجرایی شدن این طرح را می دهد. او  می گوید: زنان خانه دار به دلیل داشتن سن 45 سال به بالا مشمول قانون تامین اجتماعی برای استفاده از مزایای بازنشستگی نیستند و سوابق بیمه ای آنان مربوط به سازمان بهزیستی لحاظ نمی شود که این موارد مشکلاتی را در اجرا ایجاد کرده است.

مجتهد زاده در نهایت بر رفع مشکلات اجرایی طرح بیمه زنان خانه دار تاکید می کند و می گوید: در این مورد با دفتر رئیس جمهور مکاتبه شد که به وزارت رفاه جهت پیگیری ارجاع گردید.

در این میان مسئولان وزارت تعاون ، کار و رفاه اجتماعی همچنان بر این باورند که برای پرداخت حق بیمه زنان خانه‌دار موانعی وجود دارد که اجرای آن را با مشکل مواجه کرده است و  برای اجرای آن اول باید خانه‌داری شغل محسوب شود و پس از آن بیمه شکل گیرد.

بیمه زنان در حد طرح باقی مانده است

آنها معتقدند طرح بیمه زنان خانه دار که از سوی مرکز امور زنان و خانواده ریاست جمهوری مبنی بر پرداخت حق بیمه از سوی خود زنان ، ارائه شده برای اجرا و تامین منابع به مشکل برخورد کرده است اما برای یافتن راه حلی برای اجرای آن جلسات مختلفی با معاونت حقوقی ریاست جمهوری و همچنین رئیس مرکز امور زنان و خانواده برگزار شده که هنوز نتیجه قطعی حاصل نشده است.

اظهار نظرهای متناقض در مورد اجرای این طرح در حالی هراز گاهی از زبان یکی از مسئولان شنیده می شد که گفته های اخیر عمادی معاون وزیر کار، تعاون و رفاه اجتماعی پایانی بود بر تمام این ادعاها. او اعلام کرد طرح بیمه زنان خانه دار تاکنون هیچوقت به مرحله اجرا نرسیده و در حد طرح باقی مانده است. باید یک کارفرمایی باشد تا بتوان زنان خانه درا را بیمه کرد.

به گفته وی، طرحی در این خصوص از سوی مرکز زنان و خانواده و وزارت رفاه در حال برسی است که در صورت تصویب به دولت ارسال می شود اما هم اکنون طرح بیمه زنان خانه دار قطعی نشده است.

اما پس از این سخنان نیز بازهم مرکز مرکز امور زنان کوتاه نیامد بطوریکه مجتهد زاده در آخرین اظهارات خود مدتی قبل از نهایی شدن طرح بیمه زنان خانه دار خبرداده و اعلام کرد این طرح تا روز خانواده نهایی خواهد شد.

در هر حال باید مدتی صبر کرد و دید که آیا این بار مرکز امور زنان ریاست جمهوری می تواند راهی برای اجرای طرح بیمه زنان خانه دار که 10 سال از عمر آن می گذرد بیابد تا شاید نور امیدی را که در دل 18 میلیون زن خانه داری که روزی به اجرای آن دل خوش داشتند دوباره روش کند یا اینکه این طرح که به گفته کارشناسان در حد ایده است همچنان به بایگانی وعده ها می پیوندد.