دیکتاتوری با پوست دموکراسی

علیرضا دهشیری

برگزاری انتخابات اخیر در آمریکا بهانه‌ای شد تا بار دیگر به دموکراسی به ویژه از نوع آمریکایی آن که چشم و گوش عده‌ای را کور و کر کرده است، بپردازیم.در این انتخابات، باراک اوباما با آرای الکترال، از میت رامنی پیشی گرفت و بار دیگر رئیس جمهور ایالات متحده آمریکا شد؛ در حالی که تعداد آرای مردمی به رامنی، 2 میلیون نفر بیش از آرای اوباما بود!
1- یکی از اصول اساسی و مهم در نظام سیاسی ایالات متحده، نظام نمایندگی است و می‌توان گفت دراین کشور تقریبا بیش از هر کشور دیگری انتخابات برگزار می‌شود. این انتخابات در سطوح دولت فدرال، دولت‌های ایالتی و محلی برپا می‌شود. تقریباً مسؤولان و مدیران بسیاری از مشاغل- از ریاست جمهوری تا مدیران مدارس و فرودگاه‌ها در این کشور- به ‌واسطه انتخابات دوره‌ای مشخصی انتخاب می‌شوند. شاید از همین روست که برخی آمریکا را مهد دموکراسی مي‌نامند. اما در این‌جا با بررسی انتخابات ریاست جمهوری، به میزان مشارکت مردم در تعیین رئیس جمهور می‌پردازیم.
هر کس که متولد آمریکا و 20 سال متوالی در این کشور زندگی کرده باشد، می‌تواند نامزد ریاست جمهوری شود. ولی معمولا افراد برای کسب پیروزی در انتخابات باید از طریق یک حزب معرفی و حمایت شوند. آن‌ها باید ابتدا در پروسه درون حزبی یکی از احزاب طبق قوانین درونی آن‌ها شرکت کنند و در صورت موفقیت در آن پروسه، به عنوان نامزد آن حزب معرفی می‌شوند. سپس از میان نامزد‌های معرفی شده توسط احزاب، نمایندگان الکترال رئیس جمهور را انتخاب می‌کنند. هرچند اسم نامزدها در برگه‌های اخذ رأى نوشته می‌شود، اما مردم در عمل به‌طور مستقیم به رئیس جمهور و معاون او رأى نمى‌دهند بلکه این نمایندگان الکترال هستند که رئیس جمهور را انتخاب می‌کنند.
مردم هر ایالت در نظام انتخاباتی آمریکا به صورت جداگانه و مستقل از ایالت‌های دیگر هم‌زمان در روز انتخابات نمایندگان کنگره سنا، افرادی را نیز به عنوان کالج انتخاباتی موسوم به الکترال کالج برمی‌گزینند. تعداد الکترال کالج هر ایالت برابر با تعداد نمایندگان آن ایالت در کنگره فدرال که برای هر ایالت دو نفر است، به اضافه دو می‌باشد. تعداد الکترال کالج‌ها ۵۳۸ عدد در کل کشور است که برای کسب ریاست جمهوری باید ۲۷۰ الکترال کالج کسب شود. ساختار حکومت آمریکا بر مبنای تأسیس نهاد ریاست جمهوری، مجلس ریش‌سفیدان و بزرگان و اشراف، مجلس سنا و مجلس نمایندگان مردم از ایالت‌ها پایه‌گذاری شده است که عهده‌دار تنظیم قوانین و اجرای خواسته‌های مردم در حکومت هستند. همان‌گونه که در انتخابات مرسوم است، مردم باید نامزد‌های دارای صلاحیت را - که البته به صورت آزاد به این عرصه پا گذاشته‌اند- شناسایی کرده، به فرد اصلح رای دهند. ولی آنچه با عنوان دموکراسي در آمريکا مشاهده مي‌شود، اصول و مباني ليبرالي دارد و مبتني بر آموزه‌هاي سکولاريسم و اومانيسم است. به عبارتی آن ‌چه به عنوان دموکراسی یا لیبرال دموکراسی در آمریکا وجود دارد، در حقیقت بر مبنای هنجارهایی که در دنیای امروز به دموکراسی نسبت می‌دهند، دموکراسی نیست؛ بلکه یک سیستم تحریف و مسخ شده از دموکراسی است. در احزاب آمریکا، سیستم سازمانی بر اساس قوانین نیست بلکه جناح‌های مختلف احزاب در شهرهای مختلف به وسیله عوامل خود در آن شهرها، نیروهای خویش را شناسایی و انتخاب می‌کنند. اما تنش و رقابت درون حزبی زیاد است و هر جناحی درصدد است تا نیروهای خود را شناسایی و جذب کند و منابع مالی مورد نیاز را گرد آورد. در آمریکا، افرادی که می‌خواهند وارد انتخابات ریاست‌جمهوری شوند از چند سال قبل از برگزاری انتخابات باید به صورت جدی دنبال منابع مالی باشند. تامین منابع مالی آن‌ قدر مهم است که اگر برخی از این افراد نتوانند منابع مالی کافی فراهم کنند، قبل از برگزاری اولین انتخابات درون حزبی از بازی خارج می‌شوند.
2- در رقابت اخیر انتخاباتی آمریکا،اوباما که توانسته بود فقط 48.1 درصد آرا را به دست آورد، رئیس جمهور این کشور  شد؛ در حالی رامنی با 50.6 درصد، بیش‌ترین آرای مردمی را کسب کرده بود. یعنی گرچه تعداد مردمی که به رامنی رای دادند 2 میلیون نفر بیش‌تر بود ولی به دلیل کم‌تر بودن تعداد آرای الکترال ایالت‌های وی، او نتوانست به کاخ سفید راه یابد.
به‌رغم تبلیغ نظام سیاسی ایالات متحده مبنی بر یکسان بودن سیاست‌های دولت آمریکا در مورد انتخاب برای هردو جناح، این انتخابات هم نشان داد سیستم رای‌گیری در آن‌جا به‌گونه‌ای است که آرای مردمی، تعیین کننده منتخب اصلی نیست و به‌طور سیستمی و رسمی، تقلبی آشکار در انتخابات صورت می‌گیرد؛ چرا که آرای مردم، به صورت ناخودآگاه به آرای بی‌ارزش- متعلق به عموم-و آرای با ارزش-متعلق به آرای الکترال-تقسیم شده است!
3- در این انتخابات بیش از دو میلیارد و 600 میلیون دلار هزینه تبلیغات نامزدها شد که رکوردی جدید را در صحنه انتخابات ریاست جمهوری آمریکا ثبت کرد. انتخابات مزبور در شرایطی برگزار شد که دغدغه اصلی مردم، مسائل اقتصادی و بیکاری در جامعه آمریکا بودو بیش از یک سال است این مهم در قالب اعتراض‌های عمومی نشان داده می‌شود. علاوه بر این مسأله طوفان و سیل سندی این بحران را تشدید می‌کند. به‌راستی آیا  این مبلغ نمی‌توانست حداقل بخشی از این بحران آمریکا را حل کند؟
4- علاوه بر وجود نشانه‌‌هایی دال بر غیرمردمی بودن انتخابات ریاست جمهوری در آمریکا و امکان تقلب و دست بردن در آرا، بروز طوفان «سند»، قطع برق در برخی ایالت‌ها را به دنبال داشت که موجب اشکال در دستگاه‌های شمارش آرا شد، و همین، شائبه تقلب در انتخابات را تقویت می‌کرد.
5- حادثه قابل توجه دیگر این بود که میت رامنی با وجود اختلاف رای بسیار کم  نسبت به باراک اوبا، نه تنها هیچ‌گونه اعتراضی نکرد بلکه پیروزی در انتخابات را به اوباما تبریک گفته و آمادگی خود را برای همکاری با وی اعلام کرد. این برخورد شاید بتواند درس مناسبی برای کسانی باشد که در انتخابات ریاست جمهوری ایران در سال 88 با وجود این‌که آرای آن‌هابا اختلاف فاحش 12 میلیونی کم‌تر بود و در موردی حتی از تعداد آرای باطل هم عقب افتاده بودند، دست به اعتراض زدند و بحرانی را موجب شدند، که اگر نبود تدابیر حکیمانه مقام معظم رهبری، می‌رفت که کشور را تحویل اربابان خود دهند.