بر اساس روایات مختلف مَثَل امیرالمؤمنین حضرت علی(علیه السلام) مَثَل کعبه است.

مَثَلُهُ مَثَلُ الكَعبَةِ

۳۳۶۸.رسول اللّه صلى الله عليه و آله :مَثَلُ عَلِيٍّ في هذِهِ الاُمَّةِ كَمَثَلِ الكَعبَةِ . 1

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :مَثَل على در بين اين امّت، همچون مَثَل كعبه است.

۳۳۶۹.تاريخ دمشق عن أبي ذرّ :قالَ رَسولُ اللّهِ صلى الله عليه و آله : مَثَلُ عَلِيٍّ فيكُم ـ أو قالَ : في هذِهِ الاُمَّةِ ـ كَمَثَلِ الكَعبَةِ المَستورَةِ ، النَّظَرُ إلَيها عِبادَةٌ ، وَالحَجُّ إلَيها فَريضَةٌ . 2

تاريخ دمشقـ به نقل از ابوذر ـ: پيامبر خدا فرمود : «مَثَل على بين شما (يا گفت : بين اين امّت)، همچون مَثَل كعبه پوشيده است. نگاه كردن بر آن، عبادت است و آهنگ او نمودن، واجب است» .

۳۳۷۰.رسول اللّه صلى الله عليه و آلهـ لِعَلِيٍّ عليه السلام ـ: إنَّما مَثَلُكَ فِي الاُمَّةِ مَثَلُ الكَعبَةِ ، نَصَبَهَا اللّهُ عَلَما ، وإنَّما تُؤتى مِن كُلِّ فَجٍّ عَميقٍ ، ونادٍ سَحيقٍ ، وإنَّما أنتَ العَلَمُ عَلمُ الهُدى ، ونورُ الدّينِ ، وهُوَ نورُ اللّهِ .3

پيامبر خدا صلى الله عليه و آلهـ به على عليه السلام ـ: مَثَل تو در بين امّت، همچون كعبه است كه خداوند، آن را نشان قرار داده كه از هر راه دور و وادىِ دور افتاده اى به سوى تو آيند، و تو همان نشانه اى كه نشان هدايت است و آن نور دينى كه همان نور خداست.

۳۳۷۱.عنه صلى الله عليه و آلهـ لِعَلِيٍّ عليه السلام ـ: أنتَ بِمَنزِلَةِ الكَعبَةِ تُؤتى ولا تَأتي ، فَإِن أتاكَ هؤُلاءِ القَومُ فَسَلَّموها إلَيكَ ـ يَعنِي الخِلافَةَ ـ فَاقبَل مِنهُم، وإن لَم يَأتوكَ فَلا تَأتِهِم حَتّى يَأتوكَ. 4

پيامبر خدا صلى الله عليه و آلهـ به على عليه السلام ـ: تو همچون كعبه اى كه به سويش مى روند؛ ولى او [ نزد كسى ]نمى رود. پس اگر اين مردم به نزدت آمدند و خلافت را تقديمت كردند، از آنان بپذير، و اگر نزدت نيامدند، به سراغ آنان مرو تا هنگامى كه نزد تو آيند.

۳۳۷۲.عنه صلى الله عليه و آله :يا عَلِيُّ ، إنَّما أنتَ بِمَنزِلَةِ الكَعبَةِ تُؤتى ولا تَأتي،فَإِن أتاكَ هؤُلاءِ القَومُ فَسَلَّموا لَكَ الأَمرَ فَاقبَلهُ مِنهُم ، وإن لَم يَأتوكَ فَلا تَأتِهِم حَتّى يَأتُوا اللّهَ . 5

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :اى على! تو همچون كعبه اى كه به سويش مى روند؛ ولى او [ نزد كسى ]نمى رود. اگر اين مردم به نزدت آمدند و حكومت را به تو دادند، از آنان بپذير، و اگر نزدت نيامدند، نزد آنان مرو تا در محضر خدا حاضر شوند.

---

منابع:

1.العمدة : ص ۲۸۵ و ص ۳۰۲ ح ۵۰۶ وراجع خصائص الأئمّة عليهم السلام : ص ۷۷ .

2.تاريخ دمشق : ج۴۲ ص۳۵۶ ح۸۹۴۸، المناقب لابن المغازلي: ص ۱۰۷ ح ۱۴۹ ، كفاية الطالب : ص ۱۶۱ ؛ المناقب لابن شهر آشوب : ج ۳ ص ۲۰۲ .

3.خصائص الأئمّة عليهم السلام : ص ۷۳ عن أبي موسى الضرير البجلي عن أبي الحسن عن أبيه عن الإمام عليّ عليهم السلام .

4.اُسد الغابة : ج ۴ ص ۱۰۶ الرقم ۳۷۸۹ ؛ المسترشد : ص ۳۸۷ ح ۱۳۰ كلاهما عن الصنابحي ، المناقب لابن شهر آشوب : ج ۳ ص ۲۴۲ عن سلمة بن كهيل وفيهما صدره وكلّها عن الإمام عليّ عليه السلام .

5.بشارة المصطفى : ص ۲۷۷ عن الصنابحي ؛ الفردوس : ج ۵ ص ۳۱۵ ح ۸۳۰۰ كلاهما عن الإمام عليّ عليه السلام نحوه .

دانش نامه اميرالمؤمنين (ع) بر پايه قرآن، حديث و تاريخ ، ج8، ص132

۳۳۶۸.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :مَثَل على در بين اين امّت، همچون مَثَل كعبه است.