«تهران معتقد است که آمریکا بیشتر از آن که نگران برنامه اتمی ایران باشد، این امر را بهانه ای برای تغییر رژیم در این کشور قرار داده است.»

 جام سیاسی: "ری تکیه" کارشناس شورای روابط خارجی آمریکا در مطلبی که در روزنامه "نیویورک تایمز" (The New York Times) منتشر شده به موضوع تحریم های ایران در قبال برنامه هسته ای پرداخته است.

 

این کارشناس شورای روابط خارجی آمریکا می نویسد: با بازگشت دوباره بحث رابطه ایران و آمریکا، یک مانع روانی عجیب همچنان در این میان جا خوش کرده است.

ری تکیه در این مطلب با عنوان "اولین گام با ایران" مدعی است: کشورهای بزرگ جهان مشغول اعمال تحریم های سنگین بر ایران هستند و می خواهند ایران دست از فعالیت های حساس هسته ای بردارد. از سوی دیگر ایران حاضر به کوتاه آمدن نیست چرا که می داند گسترش برنامه هسته ای به معنای افزایش قدرت چانه زنی است و هیچ یک از طرفین نمی خواهد اهرم فشار خودش را تضعیف کند.

تکیه با "دور باطل" خواندن مذاکرات هسته ای می گوید: بهترین راه شکستن این دور باطل، این است که به دنبال یک توافق عمده نبود، بلکه اهداف و توافق های محدودی در نظر گرفته شود که منجر به شکستن دیوار بی اعتمادی شود و راه را برای کنترل تسلیحاتی هموار کند.

استراتژی آمریکا این است که افزایش فشارهای اقتصادی احتمال مذاکره را افزایش می دهد. اشکال این استراتژی آنجاست که موفقیتش فراتر از حد انتظار مخالفان این سیاست بود و واشنگتن توانست بخش زیادی از جامعه بین الملل را متقاعد به درپیش گرفتن تحریم ایران کند. در عین حال، با موفقیت بیشتر تحریم ها، دیگر قدرت های بزرگ حاضر نیستند که حاصل کار را با توافق های جزئی معاوضه کنند.

 وی در ادامه می نویسد: "جمهوری اسلامی ایران" مسحور دستاوردهای خود شده است. تهران معتقد است که آمریکا بیشتر از آن که نگران برنامه اتمی ایران باشد، این امر را بهانه ای برای تغییر رژیم در این کشور قرار داده است. تهران با گسترش مدام زیربنای هسته ای اش، می خواهد خود را در جامعه بین الملل در موقعیت قوی تری قرار دهد.

 

ری تکیه با ادعای اینکه "حاکمان مذهبی ایران اسیر دستاوردهای خود شده اند و هر چه برنامه اتمی تهران پیشرفته تر شود، رهبران تهران تمایل کمتری به کوتاه آمدن دارند" می نویسد: خطر چنین روندی این است که با عبور تهران از نقطه بی بازگشت فنی، حاکمیت تهران بیشتر به این باور خواهد رسید که ایران مسلح به بمب هسته ای برای بازگشت به اقتصاد جهانی موضع بهتری خواهد داشت.

وی معتقد است: ایران و آمریکا معمولا در یک جا به هم می رسند؛ تولید اورانیوم غنی شده ۲۰ درصدی. آمریکا این نوع اورانیوم غلیظ را خطرناک ترین فعالیت هسته ای ایران می داند. تهران نیز در چندین موقعیت اعلام کرده که حاضر به توافق بر سر اورانیوم با غلظت بالا است.

 ایران می گوید جامعه بین الملل سوخت کافی برای فعالیت راکتور تحقیقاتی تهران ارائه نمی کند و به همین دلیل مجبور شده به غنی سازی اورانیوم با غلظت بالا روی ببرد. جزئیات هر چه که باشد ایران می گوید در ازای لغو تحریم ها حاضر است بر سر غنی سازی ۲۰ درصدی مذاکره کند.

 

منتقدان می گویند توافقی که تنها بر غنی سازی ۲۰ درصدی تمرکز دارد فعالیت های اتمی ایران را متوقف نمی کند و به درستی دلیل می آورند که دانش ایران در تکنولوژی پیشرفته اتمی را متوقف نمی کند.

 

اما هدف عمده این معامله دور کردن دو طرف از موضع فعلی شان است. چنین توافقی می تواند قدرت های غربی را متقاعد سازد که می توان ایران را کنترل تسلیحاتی کرد. همچنین توقف غنی سازی ۲۰ درصدی، می تواند برخی نگرانی های غرب و اسرائیل را کاهش دهد و موضع ایران را تضعیف کند که می گوید دیپلماسی ابزاری برای افزایش فشار بر حاکمیت تهران است.

هر چند مناقشه اتمی میان ایران و آمریکا اغلب اختلاف بر سر مسائل فنی تصویر می شود، شکستن موانع روانی برای رسیدن به توافق اهمیت زیادی دارد.

 ری تکیه در پایان می گوید: با آن که چندین پیشنهاد ارائه شده است، اما سطح بی اعتمادی میان دو طرف بسیار بالا است. یک توافق متوسط شاید پیچیدگی فنی برنامه اتمی ایران را رفع نکند اما می تواند مسیر سیاسی جریان را به هدفی بهتر هدایت کند و تنها در آن صورت است که قدرت های بزرگ و ایران می توانند به سوی راه حل بنیادین اختلاف نظر عمیق خود حرکت کنند.

ناگفته پیداست که "راه حل بنیادین اختلاف نظر عمیق" از سوی این کارشناس شورای روابط خارجی آمریکا، تسلیم و سکوت ایران در برابر اتهامات واهی آمریکا و غرب است که با شانتاژ تبلیغاتی و گسترده و با سیاست ایران هراسی مدعی تولید تسلیحات هسته ای از سوی ایران هستند. از سوی دیگر کشورهایی به اصطلاح قدرتمند که خواهان توقف برنامه صلح آمیز هسته ای ایران هستند، خود دارای تسلیحات هسته ای و جنگ افزارهای کشتار جمعی هستند و معلوم کننده این نکته است که تحریم ها و فشارها نشان دشمنی با نظام جمهوری اسلامی و تمامی فعالیت های علمی و پژوهشی و دفاعی در راستای پیشرفت ایران اسلامی است.