جشنواره ای با طعم فرنگی با رنگ فجر

در حالی جشنواره فیلم فجر در برج میلاد به ایستگاه پایانی رسید وسیمرغ های بلورین پرکشید که بزرگترین روی د اد فرهنگی سینمائی امسال در خود نکات تامل برانگیزی داشت.
اختتامیه جشنواره امسال اگرچه از لحاظ طراحی صحنه ونکات فنی متفاوت تر از سال های گذشته برگزارشد وکیفیت بهتری نسبت به سال های گذشته داشت اما از لحاظ ارزشی وفرهنگی ،این جشنواره نکات قابل توجهی دردل خود داشت که ابتدا بصورت مختصر و مفید به چند نکته پیرامون جلسه  اختتامیه اشاره می شود ودر ادامه اشاره ای کوتاه به  فیلم های  حاضر در این مجموعه خواهد شد:
 

نکاتی پیرامون جلسه اختتامیه

1)در میان برندگان این جشنواره افراد مسئله داری وجود داشت که نه تنها داعیه انقلاب نداشتند بلکه ازبازیگران  تابلو دار جریان فتنه هم بوده اند که در این بخش می توان  به برنده سیمرغ نقش مکمل زن ،خانم پگاه آهنگرانی اشاره کرد  ودر بخش نقش اول بازیگر مرد در حالی این جایزه به حمید فرخ نژاد رسید که مواضع وی در انتخابات  ریاست جمهوری سال88 و ضدیت او با جریان سوم تیر وحمایت او از جنبش سبز و نامزد مورد حمایت او بر همگان محرز و مسلم است، براستی  پرسش جدی از هیئت محترم داوران این است که  بهاء دادن به این افراد با همه مواضع روشن  و صریحشان چه معنائی می تواند داشته باشد؟
2)اختتامیه این جشنواره در فضائی برگزار شد که گوئی برج میلاد که محل برگزاری این جشنواره بود جزیره‌ای است جدا از ایران اسلامی، با این که اختتامیه این اتفاق فرهنگی در شبی برگزار شد که مردم غیرتمند و ولائی ایران اسلامی با خلق حماسه ای دیگر جهانیان را مات و مبهوت کرده بودند در سخنان کوتاه برندگان جشنواره نه اسمی از انقلاب آمد، نه نامی از شهداء و نه یادی از این حماسه ی عظیم. و چه جای تحسین دارد اقدام بجا و ارزشی برنده سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش  زن در جشنواره پارسال، که سیمرغ خود را تقدیم به شهداي این کشور کرد و فضای ضد فرهنگی آن را با نام شهدا عطرآگین نمود. اکنون سخن ما با برندگان بخش سودای سیمرغ و حاضرین در این جلسه این است که ما نمی گوئیم در این فضا باید نامی از شهدا و امام که امنیت و رفاهمان را مدیون آنها هستیم می آمد ولی کاش دست کم در آغاز سخنتان نامی هم از خداوند می بردید که ضمن تبرک به کلام الهی حداقل می فهمیدیم از پیروان ادیان توحیدی هستید و از حق نباید گذشت آقای فخیم زاده سخنگوی کمیته داوران جشنواره بین المللی فجر کلام خود را با بسم الله شروع کرد.
3)در حالی این مراسم از شبکه نمایش سیما مستقیم پخش می شد که وضع زننده ی  حجاب برخی از بازیگران و هنرمندان حاضر، بقدری نابهنجار و غیر قابل تحمل بود که این شبکه بارها مجبور می شد از دور تصویر برخی از آن ها را نشان دهد تا حداقل خود اشاعه ی فحشاء نکرده باشد.
4)کلام آخرما در این بخش با دست اندکاران این جلسه است و پرسش ما از این بزرگواران که تعهد برخی از آن ها برای ما ثابت شده است این است که به نظر شما این اختتامیه چه فرقی با اسکار آمریکا و کن فرانسه داشت .هنگامی که مسائل تکنیکی و فنی یک جشنواره محور دغدغه مسئولان دست اندکار این جشنواره می شود چه تفاوتی می کند که این رخداد بزرگ در ایران باشد یا آمریکا یا فرانسه؟ کاش حداقل یک جایزه ی شما هم نه براساس اصول فنی ساخت فیلم، بلکه براساس دغدغه رهبری و انقلاب بود!

نكاتي پيرامون فيلمهاي عرضه شده

 اما پیرامون فیلمهای عرضه شده در این جشنواره چند مطلب دیگر به محضر خوانندگان تقدیم می کنم:
1)گرچه فیلم اولی های امسال رشد کمی خوبی داشت اما از لحاظ کیفیت در دیدگاه منتقدان،امسال سال خوبی برای جشنواره نبود فیلم های دفاع مقدس امسال بسیار کم رنگ تر بودند سال گذشته اگر سیمرغ بلورین بهترین کارگردانی به فیلم «روزهای زندگی» آقای شیخ طادی که در ژانر دفاع مقدس ساخته شده بود رسید «ضدگلوله» مصطفی کیابی و«بوسه بر آسمان» همایون اسعدیان هم بوئی از شهیدان لاله گون این سرزمین  داشتند ولی امسال نه از فیلم های قوی دفاع مقدس خبری بود نه از کارگردانان مطرح سینما، فقط داریوش مهرجوئی با تحفه ای به نام «چه خوبه که برگشتی» برای این جشنواره آمده بود که بقدری از لحاظ کیفی این فیلم پائین بود که وی حتی حاضر نشد مصاحبه ای خبری داشته باشد.
2)فیلم «سربه مهر» هادی مقدم دوست که مفهومی ارزشی داشت و درباره نماز ساخته شده بود به ضمیمه ی «خاکستر و برف» روح الله سهرابی  که پیرامون خانواده شهید به تصویر کشیده شده بود و دارای یک ملودرام قابل توجه و کندی بود اما هر دو فیلم علیرغم  نگاه ارزشی ، نتوانستند ساختار فنی قوی داشته و نظر مخاطبان و منتقدان را به خود جلب کنند.
3)فیلم عقاب صحرا ساخته مهرداد خوشبخت اگر چه هزینه ای بالغ بر 5/2میلیارد داشت و در ژانری تاریخی ساخته شده بود نتوانست بجز در اندک مواردی حتی نامزد بخش سودای سیمرغ باشد و سازندگان آن در پاسخ  منتقدین به اشکال ضرورت نداشتن ساخت چنین فیلمی با هزینه ی میلیاردی، به اشتغال زائی این فیلم برای اشخاص متعددی از هنرمندان اشاره کردند.
4)گرچه محورفیلم« دهلیز» و«روزروشن» بحث قصاص است ولی روند این دو فیلم، جریانی تخریبی نیست بخلاف فیلم «هیس دخترها فریاد نمی زنند» پورا ن درخشنده که با استقبال عمومی هم مواجه  شد متاسفانه دارای مفهومی ضد ارزشی است ومحور آن زیر سوال بردن لایحه ی قصاص در اسلام می باشد.

خاتمه

جشنواره فجر امسال نتوانست آن گونه که باید حق این رویداد عظیم را ادا کند و در قامت یک جشنواره بین المللی ظاهرشود، در این جشنواره نه از فیلم هائی با ساختار قوی خبری بود و نه از محتوا، و بزرگترین غده  سرطانی سینمای ایران که همان  ضعف در بعد ساختاری فیلم نامه ها بود، بخوبی در این جشنواره مشهود یود لکن نقطه امید این رخداد، فیلم اولی ها بودند که به دنبال ارائه مفاهیم ارزشی بودند هر چند ساختار فیلم های مذکور از اشکالات فنی رنج می بردند.

مهدي راسخي