عضو هیئت علمی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) در گفتگو با خبرنگار تبیین با اشاره به اقدامات مؤثر امیر کبیر دردوان صدارتش گفت: وی با ایجاد تغییرهای کلی در ساختارهای اداری سبب ایجاد اصلاحات مناسبی شد که دست درباریان زیاده خواه را از بیت المال قطع کرد. و به آن سروسامان داد.
وی با اشاره به روحیه نوگرایی و تحول گرایی امیرکبیر گفت: حتی در امور قضایی که اغلب آن دست علما بود نیز تغییراتی ایجاد و آنها را ضابطه مند کرد.
حجت الاسلام ابوطالبی با اشاره به شبهه برخی مبنی بر اینکه امیرکبیر سعی در کوتاه کردن دست روحانیت در حکومت داشت، ادامه داد: امیرکبیر فعالیت های علما را در امور قضایی ضابطه مند کرد و حتی بعد از آن هم حکم نهایی توسط یک عالم باید صادر می شد، یعنی وی معتقد به شرعی بودن در عین قانونمند بودن بود.
این استاد تاریخ ادامه داد: هرچند وی توبیخاتی نیز نسبت به برخی روحانیون دارد، اما باید توجه داشت که این توبیخ ها نسبت به روحانیونی بوده که اشتباه کرده بودند و حتی گاه به نفع انگلیس عمل کرده بودند.
وی با اشاره به ویژگی غرب ستیز بودن امیر کبیر اظهار داشت:: در زمان وی قانون کاپیتولاسیون در ایران به ویژه نسبت به اتباع روسی وجود داشت ، اما وی عملا این قانون را نادیده می گرفت و علیه آن رفتار می کرد به گونه ای که حتی در موردی یک فرد روسی را که خلافی مرتکب شده بود، در انظار عموم شلاق زد.
حجت الاسلام ابوطالبی با اشاره به سیاست های موجود موازنه مثبت، موازنه منفی و نیروی سوم گفت: موازنه مثبت در زمان وی به این معنا بود که هم به روس و هم به انگلیس امتیازاتی داده شود، تا کشور مورد آزار قرار نگیرد، موازنه منفی این بود که به هیچ کدام امتیاز نداده ولی از رقابت آن دو به نفع خود استفاده کرد و نیروی سوم به این معنا بود که از یک کشور ثالثی استفاده شود که نزدیکی جغرافیایی و سابقه استعمارگری به ایران ندارد که امیر کبیر از سیاست نیروی سوم استفاده می کرد و بدین صورت سعی می کرد درحد توان دست استعمار را کوتاه کند.
وی با اشاره به اینکه در زمان وی مقامات، طرفدار روس ها یا انگلیس ها بودند و این روش کاملا مرسوم بود، خاطر نشان کرد: اما امیر کبیر هرگز به هیچ یک از آنها باج نمی داد.
عضو هیئت علمی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) با اشاره به اقدامات امیرکبیر و استفاده از تکنولوژی و صنعت غرب گفت: اصلاحات بسیاری در زمان او انجام شد و حتی از صنعت غرب نیز استفاده کرد اما غرب زده نبود.
این استاد مؤسسه امام خمینی(ره) ادامه داد: حتی فرمان قتل امیر کبیر توسط ناصرالدین شاه در مجلس لهو و لعب صادر شد که شاه در شرایط عادی نبوده، اما همین که فهمید چه کرده است دستور لغو آن را داد، اما کار از کار گذشته بود.
وی با اشاره به اینکه عده ای هاشمی رفسنجانی را با امیر کبیر مقایسه می کردند چرا که وی دست به توسعه و سازندگی زده بود، اظهار داشت: اگر به دقت بنگریم احمدی نژاد به امیرکبیر شبیه تر است. اول اینکه احمدی نژاد هم چون امیر کبیر از بطن مردم و طبقه دردآشنا رشد کرد. دیگر اینکه یکی از شعارهای جدی وی بحث کوتاه کردن دست حکومتی هایی است که در مافیای قدرت و ثروت وارد شدند.
حجت الاسلام ابوطالبی اظهار داشت: بیگانه ستیزی احمدی نژاد و باج ندادن به بیگانگان از دیگر مواردی است که شباهت زیادی بین وی و امیر کبیر ایجاد می کند و همچنین اصلاحات و توجه به قشر محروم نیز از دیگر شباهت وی با امیر کبیر است.