خبرنامه دانشجویان ایران: چندی پیش دکتر علی اکبر ولایتی مصاحبه ای درباره قانون تمام وقتی پزشکان (ماده 32 برنامه پنجم توسعه) داشت، طی آن دانشجویان علوم پزشکی تهران نقدی بر مصاحبه وی نوشتند.

به گزارش خبرنگار «خبرنامه دانشجویان ایران»، لازم به ذکر است که این قانون مبنی بر تفکیک پزشکان بخش خصوصی و دولتی چندین سال است که اجرا نشده است.

گفتنی است حضور همزمان پزشکان در بخش خصوصی و دولتی باعث فسادهای فراوانی در رابطه میان پزشک و بیمار شده است از جمله ارجاع از بخش دولتی به بخش خصوصی و ...

مطابق قانون تمام وقتی جغرافیایی پزشکان، تبصره 2 ماده 32 قانون برنامه پنجم توسعه پزشکانی که در استخدام پیمانی و یا رسمی مراکز آموزشی، درمانی دولتی و عمومی غیردولتی می‎باشند مجاز به فعالیت پزشکی در مراکز تشخیصی، آموزشی، درمانی و بیمارستان‎های بخش خصوصی و خیریه نیستند. سایر شاغلین حرف سلامت به پیشنهاد وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و تصویب هیأت‎وزیران مشمول حکم این تبصره خواهند بود. دولت به منظور جبران خدمات این دسته از پزشکان تعرفه خدمات درمانی را در اینگونه واحدها و مراکز، متناسب با قیمت واقعی تعیین می‎نماید.

پزشکان در صورت مأموریت به بخش غیردولتی از شمول این حکم مستثنی می‎باشند مشروط به اینکه تنها از یک محل به میزان بخش دولتی و بدون هیچ دریافتی دیگر، حقوق و مزایا دریافت نمایند.

کارکـنان سـتادی وزارتخانه‎های بهداشـت، درمان و آموزش پزشـکی و رفـاه و تأمین ‌اجتماعی و سازمانهای وابسته، هیأت رئیسه دانشگاههای علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی کشور، رؤسای بیمارستانها و شبکه‎های بهداشتی درمانی مجاز به فعالیت در بخش غیردولتی درمانی، تشخیصی و آموزشی نیستند و هرگونه پرداخت از این بابت به آنها ممنوع است. مسؤولیت اجرای این بند به عهده وزراء وزارتخانه‎های مذکور و معاونین مربوطه آنها و مسؤولین مالی دستگاههای مذکور است.

نقد اول دانشجویی بر صحبت های دکتر ولایتی درباره قانون تفکیک پزشکان دولتی و خصوصی
سید مسعود نجفی زاده

جناب آقای دکتر ولایتی! اظهار نظر اخیر جناب عالی راجع به نظام سلامت و عدم تسریع در اجرای قانون تمام وقت شدن پزشکان موجب بسی تعجب گشت.  سالهاست که شما را به عنوان فردی متخصص و کارشناس در حوزه های تاریخ تمدن ایران و اسلام، مسائل جهان اسلام، روابط بین الملل و دیپلماتیک می شناسیم. جای بسی شگفتی است که چه شدهپس از سالها به طور جدی وارد مباحث نظام سلامت شده اید؟!

قریب به 3 سال از مسکوت ماندن قانون تمام وقت شدن پزشکان (ماده 32 قانون برنامه پنجم توسعه) می گذرد. پر واضح است که اجرای این قانون با منافع افراد معدودی که صدر تا ذیل نظام سلامت را در ید قدرت خود می‌بینند و آن را ابزاری برای کسب درآمدهای آنچنانی خود قرار داده‌اند سازگار نیست.

جناب عالی در طی این مدت هیچ اظهار نظری درباره اجرا نشدن این قانون نداشته اید. حال چگونه  است که وقتی تنها زمزمه ای از  اجرای این قانون به گوش می رسد، احساس تکلیف کرده اید و وارد گود مباحث نظام سلامت شده اید؟ چرا نسبت به کاهش درآمد هنگفت لایه نازکی از پزشکان احساس نگرانی می کنید؟ چرا نگران منفک شدن درآمد بخش خصوصی از زندگی بعضی پزشکان شده اید؟ چطور فعالیت پنجاه هزار پزشک عمومی در مشاغل غیر مربوطه (طبق نقل قول سرپرست وزارت بهداشت) حساسیت شما را برنمی انگیزد؟ چگونه است که در طول این سال ها نسبت به اجحاف های هزینه ای و درمانی همکاران خود و بیمارستان های خصوصی به بیماران و مردم واکنش نشان نداده اید ولی نسبت به کاهش در آمد آن لایه نازک دچار حساسیت شده اید؟

هم اکنون که قریب به 3 سال از اجرا نشدن قانون تمام وقت شدن پزشکان می گذرد و  عزم جدی هم برای اجرای آن مشاهده نمی گردد،  توصیه جنابعالی مبنی بر تدریجی اجرا شدن قانون مانند آن است به فردی که در کشور آفریقایی سومالی از سوء تغذیه شدید رنج می برد، توصیه به پرخوری نکردن کنیم! بهتر استبه جای استفاده از الفاظ کلی، برنامه ای مشخص  و مدون ارائه نمایید تا بتواند کمکی در اجرای بهتر قانون کرده باشد. از جناب عالی که فردی کارشناس و متخصص هستید ارائه ی راهکاری مشخص انتظار می رفت.

برای اجرای قانون تمام وقت شدن پزشکان بایستی چندین مرحله ی اجرایی برای رسیدن به هدف نهایی تنظیم نمود. بدین صورت که در مرحله اول، قانون تمام وقت شدن پزشکان در ستاد اصلی وزارت بهداشت (معاونین و مدیران کل) به اجرا در آید. سپس در مرحله دوم، هیئت رئیسه ی دانشگاه های علوم پزشکی، روسای بیمارستان های دولتی، سهامدارن و فعالان بخش خصوصی مشمول اجرای قانون تفکیک شوند و در مرحله پایانی هم این قانون برای پزشکان تازه شاغل اعمال گردد. با این وجود از شما دعوت می شود که برنامه ای مشخص برای اجرای هر چه بهتر قانون ارائه دهید تا کمکی باشد به دولت مردان کشورمان.
و من الله توفیق...

نقد دوم دانشجویی بر صحبت های دکتر ولایتی درباره قانون تفکیک پزشکان دولتی و خصوصی
یوسف مهدوی - کارشناس سلامت

جناب آقای دکتر ولایتی  در قسمت اول  صحبت های خود اشاره کرده اند که عجله در اجرای قانون (ماده 32 برنامه پنجم توسعه مبنی بر تمام وقت شدن پزشکان)  مشکل آفرین است. سوال این است که آیا در اجرای این قانون از سوی مسئولان عجله ای صورت گرفته است؟ شما در بدنه وزارت بهداشت یا دولت اراده ای برای اجرای این قانون می بینید که نگران عجله در اجرای آن هستید؟ چطور در اجرای قانونی که بیش از دو سال از تصویب آن می گذرد و هنوز برای آن اقدامی صورت نگرفته است می خواهید که عجله نکنیم؟! فکر نمی کنید بعد از سی سال از عمر انقلاب اسلامی و قریب به سه سال از تصویب این قانون برنامه پنجم توسعه اجرای آن کمی دیر شده باشد؟ و اگر قرار است کسی نگران این قانون باشد باید نگران اجرا نشدن آن و به تأخیر افتادن آن باشد.

در قسمت دوم صحبت هایتان اشاره کرده اید به این که پزشکان زندگی خود را بر اساس درآمدهای بخش خصوصی و دولتی تنظیم کرده اند و به یکباره نمی توان درآمد های بخش خصوصی را از زندگی آنها منفک کرد. باید عرض کنیم که اولا درآمد حاصل از پزشکان هیئت علمی که در مراکز دولتی مشغول به کار هستند درآمد کمی نمی باشد و بسیار بالاتر از میانگین درآمد در جامعه است و مطمئنا کفاف یک زندگی مرفهانه را می کند! و به نظر نمی رسد در امرار معاش دچار مشکل شوند! در صورت لزوم آمادگی داریم این موضوع را به صورت مستدل اثبات کنیم تا شاید برخی شبهات دیگر برطرف شده و برخی از نکات مبهم در مورد درآمد قشر خاصی از پزشکان که در هر دو بخش فعالیت می کنند روشن تر و شفاف تر شود.به علاوه این قشر از پزشکان شامل تمام پزشکان نمی شود و پزشکانی هم هستند که فقط در بخش دولتی به مردم خدمت می کنند مشکلی در زمینه درآمد ندارند.

جناب آقای دکتر ولایتی آیا بهتر نیست که نگران قشر متوسط و ضعیفی باشید که هر ساله به خاطر هزینه های گزاف و غیر قانونی خدمات سلامت به زیر خط فقر می روند و بسیاری از آنها به دلیل عدم توانایی مالی از دریافت خدمات محروم می شوند؟ شایسته است به جای نگرانی برای درآمد قشر خاصی از پزشکان که با تصاحب مناسب دولتی و فعالیت در بخش خصوصی با آبرو و تجربه ای که با استفاده از امکانات و فرصت حضور در دانشگاه ها و مراکز دولتی دریافت کرده اند به کسب درآمدهای آن چنانی مشغولند، باید نگران مردمی بود که سالهاست از این بیماری سرطانی در نظام سلامت رنج می برند.

ای کاش شرایطی فراهم می شد و برخی پزشکان شرایط اقتصادی قشر متوسط(نه فقیر) جامعه را حتی برای مدت کوتاهی درک می کردند که در جای خود می توانست بسیار مفید باشد.
نکته دیگر این که جنابعالی اگر برنامه مدونی یا روش مشخصی را برای اجرای تدریجی این قانون پیشنهاد دارید بسیار استقبال می کنیم که نظرات جنابعالی راهگشای مشکلی شود که یکی از معضلات بزرگ نظام سلامت است.

در پایان این که اگر جناب آقای دکتر ولایتی این صحبت را به عنوان یک پزشک و به عنوان مطالبات صنفی مطرح کرده اند صحبت ایشان محترم است هرچند که محل بحث است. اما اگر این اظهارات به عنوان یک کارشناس با تجربه در نظام سلامت و سیاست گذاری مطرح شده است، با شناختی که از استاد بزرگوار داریم انتظار می رود بیش از پیش در مورد مشکلات مهم تر و کلان نظام سلامت دغدغه و نگرانی داشته باشند.چراکه  باعث ایجاد بی عدالتی گسترده و عدم دسترسی قشر متوسط و ضعیف به خدمات سلامت شده است.