آنتن زنده كيلويي چند؟!/ وقتي دانشگاه ملي به يك بنگاه تبليغاتي تقليل پيدا ميكند
گروه فرهنگي: آنتن فروشي بلايي است كه اخيرا به قسمتهايي از صدا و سيما سرايت كرده و اين دانشگاه ملي را در برخي از بخش ها به يك بنگاه معاملاتي- تبليغاتي تقليل داده، موضوعي كه به نظر ميرسد در صورت عادي شدن در رسانه ملي، محتواي برنامهها را نيز به واسطه پرداخت مبالغي به عنوان مشاركت تحت تاثير قرار دهد.
به گزارش رجانيوز، پخش رپورتاژ آگهي براي نهادهاي مختلف از شهرداري تهران گرفته تا وزارت راه و شهرسازي اتفاقي است كه اگرچه سابقه داشته، اما چند وقتي است شدت پيدا كرده است. علاوه بر اين موضوع، ساخت برنامه هاي مشاركتي از قالب اين رپورتاژ آگهيها فراتر رفته و حتي به سريالسازي هم رسيده است. نمونه معروف اخيرش سريال «راستش را بگو» بود كه علي رغم مشكلات عديده محتوايي و حتي توقيف چند ماهه، نهايتا به اين دليل كه پاي يك سرمايه گذار از خارج صدا و سيما هم در ميان بود، راهي آنتن شد.
اما همه اينها شايد قابل تحمل باشد وقتي ميبينيم كه آنتن فروشي آنهم در برنامه زنده دارد به عادتي مرسوم براي برنامه سازان تبديل مي شود.
مهمترين نمونه اي كه در اين حوزه سر زبانها افتاد و اعتراضاتي را بر انگيخت، برنامه «به خانه بر ميگرديم» بود. اين برنامه ديگر همه ظرافتهاي هنري را كنار گذاشته و به صورت رسمي به تبليغ كالا و خدماتي ميپرداخت كه اتفاقا هيچ نسبت خاصي به موضوع برنامه يعني خانه و خانواده نداشت.
مجری برنامه با پرسش های از پیش طراحی شده از سوی صاحبان کالا به پاسخ های مثبت و تاییده کننده و مشتری پسند می رسيد و دیگراینجا مخاطب هیچ نقشی نداشت و مجبور بود که در قالب یک برنامه آموزشی و سرگرم کننده به تماشای یک سناریو تجاری بنشیند تا نوبت به برنامه آشپزی برسد. آیا این یک سو استفاده از مخاطب صدا و سیما نیست؟
تجارت فرش، زعفران، کلینیک دندانپزشکی، آبمیوه، اسباب بازی، پارچه و دیگر کالاهاي مختلف از جمله تبليغات بي پروايي است كه رسما در اين برنامه مثلا خانوادگي انجام ميشود. براي مثال مي توانيد به دو نمونه از اين تبليغات كه به عينك و فروشگاه اينترنيتي اختصاص دارد در ويدئوهاي زير نگاه كنيد.
اما همانطور كه گفته شد رويكرد پولمحوري به همين يك برنامه محدود نمي شود. براي نمونه اي ديگر مي توان به برنامهاي با موضوع كنكور سراسري اشاره كرد كه در راديو جوان توليد و پخش ميشود.
ورود صدا و سيما به موضوع كنكور سراسري و پخش برنامه هايي با محور آموزش و مشاوره كنكور، اتفاق خوشحال كنندهاي بود كه اين اميد را ايجاد ميكرد كه قرار است انحصار موسسات آموزش كنكور را بشكند و براي داوطلباني كه به هر دليل توانايي شركت در اين موسسات را ندارند، فرصتي رايگان ايجاد كند.
اما حالا بعد از چند سال اين برنامهها هم به دكاني براي تبليغ افرادي تبديل شده است كه با روشهاي عجيب و غريب تست زني ادعاي معجزه در كنكور دارند و لابلاي صحبتهاي آموزشي خود، يكي در ميان سيدي و كتابهايشان را تبليغ ميكنند.
در واقع هرچند كنكور، اساسش غلط است و بر تست و حفظيات بنا شده است، اما اين دليل نميشود كه برنامههاي رسانه ملي به اين فضا دامن بزنند و دانشآموزان را براي يادگيري آخرين روشهاي تست زني به هول ولا بياندازند.
البته در اين مجال كاري به رسالت اين برنامهها نداريم، بلكه حرف اين است كه حتي اگر قرار است در چنين فضايي هم برنامه توليد شود رسيدن كار برخي برنامههاي رسانه ملي به اينجا، زنگ خطري است كه زين پس پول صاحبان سرمايه محتواي برنامههاي رسانه ملي را مشخص كند. باز هم براي اثبات اين مدعا ميتوانيد به فايل صوتي زير كه بخشهايي از برنامه مذكور است گوش دهيد.
بزرگترين سرمايه صدا و سيما اعتماد مردم به آن است؛ اعتمادي كه با وجود رقيبهاي رنگ و وارنگ و علي رغم شد و ضعف درباره موضوعات مختلف، همچنين آن را به مهمترين و پربينندهترين رسانه براي مردم ايران تبديل كرده است. با اين حال مشخص نيست چرا مسئولان اين رسانه تمايل دارند كه با وجود سيل تبليغات بازرگاني، با فروش آنتن اين حيثيت را خدشهدار كنند؟




























ارسال کردن دیدگاه جدید