یک فرمانده ارتش آزاد سوریه در مورد اینکه چگونه تابعیت مربیان را شناسایی کرده؟ گفت: «بیشتر شورشیان قبلا تحصیلاتی داشته اند و برایشان تشخیص لهجه امریکایی مربی سخت نیست. البته او به‌کمک مترجم با نیروها صحبت می‌کرد، اما از نحوه حرف زدنش معلوم بود که امریکایی است.»

 

جام سیاسی: حضور پررنگ و پرتعداد جنگجویان چندملیتی در میان شورشیان مسلح مخالف دولت، در همان مراحل آغازین فتنه سوریه مجال تکذیب و پنهانکاری را از حامیان آن ها گرفت.

اکنون اما کار به جایی رسیده است که حامیان گروه های تروریست فعال در خاک سوریه، برخی جزئیات پشتیبانی سیستماتیک خود از ستیزه جویان شورشی را به راحتی و بدون هراس از برخورد مجامع بین المللی علنی می کنند.

به عنوان نمونه، بی بی سی (BBC) گزارشی را در این زمینه منتشر کرده است که با هم آن را مرور می کنیم:

دولت اردن آموزش دیدن نیروهای ارتش آزاد سوریه در خاک این کشور را تکذیب کرده است. امریکا رسما واکنشی به ادعای دخالتش در آموزش این نیروها نشان نداده و تأکید کرده که کمک‌هایش به ارتش آزاد سوریه اکیدا "غیرکشنده"[!] است. اما دور از دوربین‌ها و موضع‌گیری‌های رسمی، مقامات هر دو کشور تلویحا وجود اردوگاه‌های آموزشی و حضور مربیان امریکایی را تأیید کرده اند.

اوایل ماه آوریل (فروردین ۱۳۹۲) روزنامه واشنگتن پست (WashingtonPost) خبر داد که با توجه به پیشروی‌های شورشیان در مناطق جنوبی سوریه، قرار است آموزش‌ها با سرعت بیشتری دنبال شوند. منابع اطلاعاتی غربی گفته اند که ممکن است شرکت‌های امنیتی خصوصی امریکایی آموزش شورشیان را بر عهده بگیرند.

این فرمانده ارتش آزاد سوریه در مورد اینکه چگونه تابعیت مربیان را شناسایی کرده؟ گفت: «بیشتر شورشیان قبلا تحصیلاتی داشته اند و برایشان تشخیص لهجه امریکایی مربی سخت نیست. البته او به‌کمک مترجم با نیروها صحبت می‌کرد، اما از نحوه حرف زدنش معلوم بود که امریکایی است.»

اما به گفته این فرمانده، مردان تحت امر او از کیفیت و سطح آموزش‌ها راضی نبوده اند: «بیشتر پیکارجویان ناراضی بودند، چون سطح آموزش‌ها بسیار ابتدایی بود. آن ها پیش از اینکه به انقلاب بپیوندند، استفاده از سلاح‌های کوچک و متوسط را بلد بودند. خیلی‌هایشان می‌گفتند که این آموزش‌ها چیزی به توانایی‌های ارتش آزاد سوریه اضافه نمی‌کند.»

اما در کنار ارتش آزاد سوریه، گروه‌های دیگری هم هستند که از اردن به‌عنوان پایگاهی برای پیگیری اهدافشان در سوریه استفاده می‌کنند؛ و این اهداف لزوما با هدف‌های امریکا مطابقت ندارد.

شهر "معان" که در جنوب امان واقع شده، با خودرو دو ساعت با پایتخت اردن فاصله دارد و راه میان این دو شهر از بیابان‌های بی آب و علف اردن می‌گذرد. در مجتمعی در حاشیه این شهر، با یکی از رهبران سلفیان اردن بنام "ابوسیاف" ملاقات کردیم.

البته نام کامل او "محمد الچلبی" است. او در سال ۲۰۰۴ به دست داشتن در توطئه حمله (با همکاری القاعده) به یک پایگاه نظامی اردن متهم و مجرم شناخته شد. این پایگاه محل سکونت سربازان امریکایی بود.

(ابوسیاف)

قای چلبی بعدا به اعدام محکوم شد، اما در مجازاتش تخفیف داده شد. او حالا آزاد است و مشغول نفرگیری در میان جوانان اردنی است. این جوانان به سوریه فرستاده می‌شوند تا به شورشیان اسلامگرای "جبهه النصره" بپیوندند. او می‌گوید: «۵۰۰ نفر از نیروهای ما (سلفیان اردنی) در سوریه می‌جنگند، که تا به حال ۳۰ نفرشان کشته شده اند. من به این مردان جوان می‌گویم که هر مسلمانی وظیفه دارد به کمک مردم بی‌دفاع سوریه بشتابد.»

اوایل این ماه، رهبران جبهه النصره وفاداری خود به القاعده را اعلام کردند. آقای چلبی می‌گوید که جنبش سلفی او اهداف مشابهی دارد: «هدف ما تأسیس دولتی اسلامی است که شریعت خداوند را پیاده کند. هر حکومتی غیر از این حکومت، کفر است و باید سرنگون شود.»

فعلا ارتش آزاد سوریه و اسلامگرایان جبهه النصره هدف مشترکی دارند: "کنار زدن بشاراسد از قدرت".

اما میان این دو گروه، شکاف ایدئولوژیک بزرگی وجود دارد و بسیاری از این بیم دارند که همین شکاف باعث ادامه یافتن و طولانی شدن درگیری‌ها شود. آقای چلبی (ابوسیاف) می‌گوید: «ما امیدواریم که با سقوط حکومت بشاراسد، درگیری‌ها در سوریه به پایان برسد؛ اما اعتقاد شخصی من این است که بعد از سقوط حکومت، نبردهای دیگری در پیش است. مبارزه تا برقراری قوانین الهی روی زمین ادامه خواهد داشت.»

از او پرسیدم: «روی زمین؟»

او پاسخش را اصلاح کرد و گفت: «در سوریه.»

زیرساخت‌های اردن از عهده پاسخگویی به آوارگان سوری برنمی‌آید. از زمان آغاز درگیری‌ها، حدود نیم میلیون سوری از مرزهای جنوبی این کشور به اردن گریخته اند. اما چیزی که باعث نگرانی شدید امان شده، دورنمای تسلط یافتن اسلامگرایان بر نواحی مرزی سوریه با این کشور، آن هم با کمک سلفی‌های اردنی است.

"محمود اردیسات" مدیر مرکز مطالعات استراتژیک در آکادمی مطالعات دفاعی ملک عبدالله دوم در امان، می‌گوید: «این آخرین چیزی است که دوست داریم اتفاق بیفتد. حضور گروه‌های افراطی در سوریه باعث می‌شود که ما در آینده نزدیک با مشکلات زیادی روبرو شویم.»

اما تلاش کافی و به‌موقعی برای مهار جبهه النصره انجام نگرفته است. فرمانده ارتش آزاد سوریه که با ما ملاقات کرد، گفت که پیکارجویان گروه‌های سکولار از این گروه‌ها جدا می‌شوند و به اسلامگرایان می‌پیوندند، چراکه آن ها امکانات مالی و تجهیزات بهتری در اختیار دارند. او گفت: کمبود منابع مالی باعث شده بسیاری از نیروهایمان به جبهه النصره بپیوندند. قبلا در منطقه ما جبهه النصره بیشتر از ۱۰ یا ۱۵ نیرو در اختیار نداشت و من همه آن ها را به اسم می‌شناختم. اما حالا عده شان به هزاران نفر رسیده است.»»