پرس تي‌وي با اسکات ريکارد، زبان شناس اطلاعاتي سابق امريکا مقيم اورلاندو فلوريدا درباره نشست خلع سلاح هسته‌اي سال جاري در نيويورک که طي آن حسن روحاني، رييس جمهور ايران خواستار جهاني عاري از تسليحات هسته‌اي به خصوص خاورميانه‌اي عاري از سلاح هسته‌اي سخنراني کرد گفت‌وگو کرده است.

آن چه در پي مي‌آيد برگردان اين گفت‌وگو است.

پرس تي‌وي: نمي دانم سخنراني رييس جمهور ايران را گوش داديد يا خير، اين سخنراني در سازمان ملل انجام شد. يکي از بيانات آن جهان عاري از تسليحات بود؛ اين که کاهش به معناي امحاي کامل نيست و نوسازي يا به روزرساني در راستاي آن هدف نخواهد بود. اينها برخي بيانات حسن روحاني، رييس جمهور ايران بود.

آيا با اين حساب امريکا نمونه‌اي از نقض منشور سازمان ملل نيست؟

ريکارد: امريکا طي چند دهه در وضعيت کاهش تسليحات هسته‌اي بوده است.

اگر به کارهايي که ابتدا توسط جيمي کارتر (رييس جمهور پيشين) در زماني که رز گوتمولر در واقع با اتحاد جماهير شوري سابق براي نخستين بار درباره محدود کردن تسليحات استراتژيک گفت‌وگو کرد انجام شده نگاه بيندازيد وي همين کار را با باراک اوباما کرد.

اما همزمان اينها صرفا محدودسازي هستند. اساسا نابود کردن تسليحات کهنه است.

من در پايگاه نيروي هوايي «پاتريک» کار کردم، جايي که آنها در واقع موشک‌هاي قديمي بدون استفاده را در مقابل فرماندهي هوايي تاکتيکي نيروي هوايي جايي که بسياري از تجهيزات شناسايي تحقيقاتي و اطلاعاتي را نگهداري مي‌کنند خلع سلاح کردند و اين کار بخشي از توافقي در زمان کارتر بود که اساسا موشک‌هايي را از بين مي بردند که صرفا آشغال‌هايي بودند که بي‌استفاده مقابل اين ساختمان‌ها جمع‌آوري شده بودند.

بنابراين، وقتي درباره کاهش تسليحات در ميان ابرقدرت‌ها صحبت مي‌شود بيشتر جنبه نمايشي دارد و واقعا ربطي به حالت امپرياليستي و ميليتاريستي که غرب، اروپا و انگيس در قبال کشورهاي ديگر جهان انجام داده‌اند ندارد.

و اين نوعي لطيفه است، مي‌دانيد ايران به هيچ کسي حمله نکرده است و شما با ايراني مواجه نيستيد که حتي تلاش کرده باشد به سلاح هسته‌اي کشتار جمعي دست پيدا کند و اينها (ادعاي تلاش ايران براي دستيابي به تسليحات هسته‌اي) حالت‌هاي افراد ميليتاريستي است که بيشتر به غلبه بر کشورهاي ديگر براساس ابزار اقتصادي علاقه‌مند هستند.

پرس تي‌وي: بگذاريد به رژيم اسراييل بپردازيم که عضوي از آژانس بين المللي انرژي هسته‌اي است اما ان‌پي‌تي (معاهده منع گسترش تسليحات هسته‌اي) را امضا نکرده است و دارنده کلاهک‌هاي هسته‌اي و تسليحات شيميايي است. چرا سازمان ملل يا آژانس بين المللي انرژي هسته‌اي هيچ کاري در قبال آن انجام نداده است؟

آژانس بين المللي انرژي هسته‌اي بخشي از سازمان ملل است، حداقل مي‌توانند اهرم‌هاي فشاري را تعيين کنند که رژيم اسراييل مجبور به امضاي ان. ‌پي. ‌تي شود.

ريکارد: خب، سازمان ملل وقتي موضوع به برخورد با قدرت‌هايي مي‌رسد که سازمان ملل را کنترل مي‌کنند مشروعيت ندارد.

شوراي امنيت براي دهه‌ها توسط امريکا و متحدانش در ناتو کنترل شده است. آنها اساسا هر موضوعي را که عليه هر يک از کشورها به علاوه اسراييل مطرح شود وتو مي‌کنند که اين کار آشکارا نقض توافقات سازمان ملل است ، اما متاسفانه آنها مجبور نيستند طبق قوانين بازي کنند چرا که آنها خود اساسا اين قوانين را نوشته‌اند.

پرس تي‌وي: شما کمي درباره شرايط رژيم اسراييل و اين که ان‌پي‌تي را امضا نکرده است صحبت کرديد و اين را مي‌دانيم، اما به عنوان نمونه ايران را تهديد مي‌کند و کشورهاي گروه ۱+۵ از ايران مي‌خواهند که آنچه را فکر مي‌کنند بعدي از فعاليت نظامي است متوقف کند.

من کاملا نمي‌توانم درک کنم که وقتي همه آنها کلاهک هسته‌اي دارند و غير قانوني است چظور در امريکا مي‌گويند همه گزينه‌ها روي ميز است؟ شايد شما بتوانيد براي ما توضيح دهيد.

ريکارد: خب، آشکار است که اسراييل از تسليحات هسته‌اي خود دست نخواهد کشيد، همين طور پاکستان يا هند، اين رويکردي نيست که براي هيچ کشوري کارآمد باشد.

متاسفانه تسليحات شيميايي دارند که هر روز از آن استفاده مي‌کنند و به آن اورانيوم ضعيف شده را هم اضافه کنيد. يک سلاح شيميايي هسته‌اي که هر روز زمين را مسموم مي‌کند. و بله، اسراييل از آن استفاده مي‌کند، امريکا از آن استفاده مي‌کند، فرانسه از آن استفاده مي‌کند، انگليس از آن استفاده مي‌کند، پاکستان آن را در اختيار دارد، اما از آن استفاده نکرده است.

اما حقيقت اين است که اين سلاح در دهه ۱۹۷۰ توسعه يافت، شديدا سمي است، هر جايي که از آن استفاده شود موجب سرطان مي‌شود و يکي از بدترين تسليحات شيميايي است که امريکايي‌ها از آن در خاورميانه و آفريقا و جنوب اروپا در بوسني از آن استفاده کرده‌اند.

پرس تي‌وي: طبق وعده‌هايي که باراک اوباما، رييس جمهور امريکا در سال ۲۰۰۹ در نشست پراگ داد، ديگر مهمان برنامه ما آقاي ويز از واشنگتن ادعا مي‌کنند که چند مورد از اين وعده‌ها از جمله کمک به کشورهاي ديگر در از بين بردن تسليحات هسته‌اي قديمي عمل کرده است. وي همچنين گفت که امريکا به طرز قابل توجهي زرادخانه هسته‌اي خود را طبق توافقات انجام شده با روسيه در پي پايان جنگ سرد کاهش داده است، اما قادر نيست تصميمات کشورهاي ديگر مانند کره شمالي در محدود کردن توسعه تسليحات هسته‌اي آنها را کنترل کند.

نظرتان را در اين باره بيان کنيد.

ريکارد: اين يک دورويي تمام عيار است. وقتي شما به نوع گسترش تسليحات هسته‌اي نگاه مي‌کنيد امريکا اساسا تغيير کرده است. آنها آشکارا به سوي زرادخانه‌هاي بسيار کوچک‌تر پيش رفته‌اند، اما اين زراد‌خانه‌ها بسيار قوي‌تر هستند. آنها چندان درباره نوع زرادخانه‌هايي که امروز موجود است صحبت نمي‌کنند و زرادخانه‌هايي که در کره شمالي درباره آن صحبت مي‌کنند نسبت به زرادخانه‌هاي امريکا بسيار ابتدايي هستند.

شما بايد در نظر داشته باشيد که تمام اين کنترل‌ها در زمينه منع گسترش تسليحات هسته‌اي سياست امريکا و متحدانش بوده است. بررسي کوه‌ها در ليبي براي دولت ليبي حتي براي قذافي ممنوع بود به خاطر اين که اورانيوم داشت.

دليل اين که امريکايي‌ها به مراقبت از اين ضايعات هسته‌اي در بسياري از اين کشورها کمک مي‌کند به خاطر حفاظت از آن است که به دست نااهلان نيفتد.

اين در حالي است که ايران و کره شمالي هرگز به کشوري حمله نکرده‌اند، کره شمالي فقط به کره شمالي حمله کرد و افرادي مانند ريچارد ويز اين را مي‌دانند و بيشتر به افرادي مانند دين راسک و وزارت‌خانه‌هاي مسئول در امريکا در اواليل دهه ۵۰ ربط داشت که شديدا مخالف کمونيسم بودند و اين بيشتر جنگي عليه روسيه بود تا کره شمالي.

پرس تي‌وي: مهمان ديگر ما ريچارد ويز درباره جنگ ۱۹۷۶ اعراب ـ اسراييل صحبت کردند و همچنين نظرشان را درباره موضع روسيه در قبال تحولات سوريه به خصوص در زمينه خطر يک جنگ هسته‌اي بيان کردند. آقاي ويز موضوع تروريسم هسته‌اي را به عنوان يک خطر در صورتي که مواد هسته‌اي به دست افرادي که تحت کنترل دولت‌ها نيستند بلکه گروه‌هايي هستند که آرزوي استفاده يا فروش آن را دارند مطرح کردند.

نظر شما در اين باره چيست؟

ريکارد: ريچارد ويز مشاهدات ناقصي از جنگ ۱۹۷۶ دارد، اين جنگ به تحريک اسراييل عليه مصر صورت گرفت و امريکايي‌ها آماده بمباران مصر با تسليحات هسته‌اي بودند، آنها در واقعا هواپيماهاي خود را به تسليحات هسته‌اي نيز مجهز کردند و آماده مشارکت در جنگ عليه مصر بودند.

بنابراين، اين کاملا دورويي است که به اين فرد استناد شود، فردي که درباره تاريخ اين تبليغات را منتشر مي‌کند. او اساسا لفاظي‌هاي کهنه‌اي را مطرح مي‌کند درباره اين که چگونه اعراب موجب مناقشات بسياري در منطقه شده‌اند در حالي که به خوبي مي‌داند اسراييلي‌ها به مصر حمله پيشدستانه کردند و مستقيما در کل منطقه پيش رفتند و ناو يواس‌اس ليبرتي را با مجوز ليندون جانسون (رييس جمهور وقت امريکا) غرق کردند.

پرس تي‌وي: مايل هستم بيشتر درباره آن بخش از اظهارات ريچارد ويز بپردازيم درباره تروريسم هسته‌اي و مثال سوريه. به گفته روس‌ها، آنها ثابت کرده‌اند که شورشيان در واقع نوعي از گاز سارين را در اختيار دارند.

حال مي‌دانيم که فعاليت‌هاي بسياري در مزر با ترکيه و به خصوص در پايگاه هوايي اينجرليک صورت گرفته است که معروف است به اين که در آن جا يک زرادخانه هسته‌اي وجود دارد و در ائتلاف با امريکاست.

اگر فرض کنيم نوعي تروريسم هسته‌اي با اين شورشيان در آنجا رخ دهد چه؟ بنابراين ضروري است که اين تسليحات هسته‌اي از بين بروند.

اين صرفا يک مثال است، اما آيا قرار است تحرکي يا عدم پايبندي به وعده‌هاي داده شده را شاهد باشيم؟
ريکارد: ظاهرا اينها وعده‌هايي است که نقض خواهد شد. در عراق تسليحات تاکتيکي هسته‌اي اخيرا طي سال گذشته مستقر شده است و دوستاني دارم که وقتي اين تسليحات در آن جا مستقر شدند بر روي آنها کار کردند.

بنابراين تسليحات تاکتيکي هسته‌اي وجود دارد که بسيار کوچک هستند، آنها تاثير بيشتري و در عين حال قدرت ويراني کمتري دارند، شما در واقع مي‌توانيد از يک سلاح تاکتيکي هسته‌اي استفاده کنيد که شبيه يک بمب بزرگ معمولي است.

بناراين، اينها تسليحاتي است که در زمان ما توسعه يافته‌اند و لازم است که با دقت بيشتري به انواع راه‌هاي استقرار آنها نگاه کنيد. ساختن گاز سارين بسيار ساده است، هر فردي که مدرک کارشناسي داشته باشد به راحتي با مواد ساده شيميايي مي‌تواند آن را فراهم کند.

بنابراين، اين حقيقت که شورشيان ممکن است به گاز سارين دسترسي پيدا کرده باشند يا آن را فراهم کرده باشند، اينها شورشي نيستند، آنها مزدور در خدمت هستند. از سراسر خاورميانه به خدمت گرفته شده‌اند. اينها، بيشترشان از ليبي مي‌آيند، افراد بسياري که از ليبي به مالي رفته‌اند.

شما مي‌دانيد اينها جنگجوياني هستند که امريکايي‌ها براي مبارزه در يک جنگ غير قانوني عليه سوريه به کار گرفته و تامين مالي کرده و قطعا برخي تسليحات را در اختيار آنها قرار داده و به نوعي احتمال آن وجود دارد که گاز سارين هم به آنها داده شده باشد.