طلاق به معنی پایان قانونی ازدواج و جدا شدن همسران از یکدیگر است، طلاق معمولاً وقتی اتفاق می‌افتد که استحکام رابطه زناشویی از بین می‌رود و میان زوجین ناسازگاری و تنش وجود دارد.

طلاق اجتماعی، تغییرات در دوستی‌ها و سایر روابط اجتماعی است که مرد یا زن طلاق گرفته با آن‌ها سر و کار دارد و در نهایت طلاق روانی، موقعیتی است که از طریق آن فرد پیوندهای وابستگی عاطفی به همسرش را قطع کند و به تنها زیستن تن دردهد.

عرفان ناصری کارشناس ارشد جامعه شناسی در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، منطقه کردستان، با اشاره به اینکه زمینه اصلی بروز طلاق تغییر و تحولات گسترده اجتماعی است، گفت: همزمان با تغییرات گسترده اجتماعی که از قرن بیستم به بعد شکل گرفته، ماهیت روابط خانوادگی و ازدواج نیز دستخوش تغییر شده است.

این مدرس دانشگاه با تأکید بر اینکه وضعیت نامناسب مسکن، سطح تحصیلات پایین، عدم آشنایی پیش از ازدواج و اعتیاد می‌توانند از مهمترین عوامل طلاق باشند، بیان کرد: مهم ترین عوامل مؤثر بر طلاق‌ها در شهر سنندج به ترتیب اعتیاد، عدم تفاهم، عدم تمکین، دخالت والدین و اطرافیان، عدم علاقه و کراهت، بیکاری، عدم پرداخت نفقه، خشونت و بدبینی است.

ناصری نقش خانواده‌ها را در طلاق بسیار مهم دانست و ادامه داد: یکی از دلایل شیوه طلاق در استان کردستان دخالت‌های بی مورد و نابجای خانواده‌ها در زندگی خصوصی فرزندانشان است.

وی با اشاره به اینکه جوانان در ابتدای ازدواج خود فاقد استقلال مادی هستند و در تأمین معاش خود نیازمند و متکی به خانواده‌های خود می‌باشند، تصریح کرد: بسیاری از زوجین با مقوله ازدواج به صورت کلیشه‌ای رفتار می‌کنند اما زمانی که در جریان واقعی زندگی قرار می‌گیرند به دلیل عدم توانایی در کنترل شرایط با مشکلات مختلفی روبرو می شوند.

این کارشناس ارشد جامعه شناسی یکی از عوامل مؤثر در پیدایش اختلافات میان زوجین را عدم توانایی جوانان در خصوص مهارت‌های فردی و اجتماعی دانست و گفت: وقتی کارکردهای خانواده، از قبیل کارکردهای زیستی، اجتماعی، شناختی و عاطفی یکی پس از دیگری آسیب می‌بیند، اعضای آن به تدریج احساس رضایت‌مندی خود را از دست می‌دهند.

ناصری افزود: کاهش تدریجی رضایت‌مندی اعضای خانواده،‌ ابتدا موجب گسستگی روانی و سپس گسستگی اجتماعی و در نهایت واقعه حقوقی می‌شود که این گسستگی طلاق نامیده می‌شود.

وی خیانت را نیز یکی از مهمترین دلایل شیوع طلاق دانست و ادامه داد: بسیاری از زوجین به دلیل عدم سازگاری، نبود رضایت و یا در برخی موارد به دلیل انتقام گیری دست به خیانت و ایجاد ارتباط و رابطه با دیگران کرده است.

این مدرس دانشگاه با ذکر این نکته که بیشتر طلاق‌ها در یک سال اول زندگی رخ می دهد، گفت: طلاق در سال‌های اولیه زندگی حاصل از ازدواج‌های شتابزده در سنین پایین است که فردی به دلیل نداشتن استقلال فکری و شخصیتی قادر به حل مشکلات و مسائل نبوده و لذا اتمام رابطه را بهترین و مناسبترین راه می داند.

ناصری با اشاره به اینکه در چند دهه اخیر با تغییرات اجتماعی و تقابل سنت و مدرنیته، درخواست نفوذ و کنترل هر یک از زوجین بر سرنوشت خود و خانواده افزایش یافته، افزود: این وضعیت، یکی از عوامل مؤثر در ایجاد اختلاف و جدل در خانواده‌ها است.

این کارشناس ارشد جامعه شناسی با بیان اینکه هم اکنون ازدواج‌ها در قالب سنتی، اما ادامه دادن آن به صورت مدرن و الگو برداری رخ می دهد، گفت: تحولات اجتماعی دهه‌های گذشته در سطح جهانی، نظام‌های خانواده را با تغییرات، چالش‌ها،‌ مسائل و نیازهای جدید و متنوعی مواجه کرده و طی همین مدت خانواده به شکلی فزاینده به علل و عوامل متعدد و پیچیده‌ای در معرض تهدید قرار گرفته است.

وی ادامه داد: افرادی که مهارت‌های اجتماعی اثربخشی دارند شرایط روانشناختی و اجتماعی مثبتی نظیر عزت نفس بالا، حمایت اجتماعی و لذت از اوقات فراغت با دوستان را تجربه می‌کنند، مجموعه این شرایط موجب حفظ روابط آنها با دیگران می شود.

وی با تأکید بر اینکه رعایت تفاوت سنی و اصول همسان همسری، نقش مهمی در تداوم ازدواج موفق دارد، بیان کرد: افراد باید توجه داشته باشند که در موقع انتخاب همسر، حتی الامکان از لحاظ فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی هم سطح یا نزدیک به هم باشند.

ناصری فردی را که به بلوغ اجتماعی و عاطفی رسیده است را دارای توان اداره یک زندگی جدید دانست و گفت: در کنار بلوغ اجتماعی و عاطفی، داشتن استقلال اقتصادی یک اصل مهم در ثبات زندگی زناشویی است.

این کارشناس ارشد جامعه شناسی با تأکید بر اینکه صداقت در روابط قبل از ازدواج و صرف زمان کافی و تلاش برای شناخت کافی طرفین یک نیاز ضروری و حیاتی است، اظهار کرد: بهترین راه پیشگیری از طلاق، انتخاب درست همسر است، لذا خانواده‌ها می توانند نقش زیادی در آگاه سازی فرزندانشان جهت انتخاب درست همسر داشته باشند.

وی با ذکر این نکته که بهره گیری از مشاوره تخصصی گروه روان شناسی و مددکاری برای بهبود روابط و حفظ تفاهم برای حل مشکلات خانوادگی می تواند راه‌گشای بسیاری از مشکلات زوجین باشد، خاطرنشان کرد: بازتعریف هویت و نقش زن و مرد در جامعه؛ به نحوی که کودکان، نوجوانان و جوانان در فرایند جامعه پذیری به نحوی آموزش داده شوند که شخصیت و رفتار آنها متناسب با الزامات زندگی در خانواده‌ها شکل بگیرد، باید به گونه‌ای تعریف و بازنمایی شود که متناسب با الزامات زندگی در خانواده های امروزی نهادینه شود.

انتخاب‌های زندگی بایستی آگاهانه و بر اساس وفاداری باشد

مسئول نهاد مقام معظم رهبری در دانشگاه‌های آزاد اسلامی کردستان با اشاره به اینکه ازدواج امیرالمؤمنین(ع) و حضرت فاطمه زهرا(س) بهترین نمونه برای الگوپذیری جوانان است، گفت: در اسلام تأکید بر ازدواج بر مبنای وفاداری است که در آن معیارهای معنوی بر معیارهای مادی ارجحیت و اهمیت دارد.

حجت الاسلام محرمعلی شیرمحمدی با اشاره به اینکه استحکام جامعه به سلامت خانواده متکی است، بیان کرد: ارتباط عاطفی باید در خانواده‌ها به درجه‌ای رشد یابد که زوجین تمایلی به تنها گذاشتن و ترک همدیگر نداشته باشند.

وی با بیان اینکه امنیت در جامعه بر مبنای قانونی که در خانواده‌ها نهادینه شده است، شکل می‌گیرد، اظهارداشت: خانواده باید بر مبنای دیدگاه اسلام و به دور از تعاریف اشتباه غربی تعریف شود.

شیر محمدی خانواده را کانونی برای استحکام جامعه نامید و ادامه داد: جامعه ایرانی الهام گرفته از فرهنگ ایرانی اسلامی است که هر خانواده باید در شکل گیری و استحکام روانی اش از آموزه‌های اسلامی بر مبنای فرهنگ ایرانی بهره گیرد.

مسئول نهاد مقام معظم رهبری در دانشگاه‌های آزاد اسلامی کردستان با تأکید بر اینکه فرزندان ناموفق حاصل خانواده‌های گسسته است، گفت: نا امنی روانی و عدم بهداشت روانی حاکم در خانواده‌ها عامل پرورش فرزندانی پرخاشگر و آسیب زا می‌شود که در زندگی آتی خود نیز با بحران‌ها و مشکلات فراوانی روبرو خواهند شد.

شیر محمدی با اشاره به اینکه طلاق تنها مباح منفور است که در اسلام مطرح شده، اذغان کرد: به جز در مواردی که ادامه زندگی مشکل ساز شود و نا امنی روحی و روانی و عدم بهداشت روانی در خانواده حاکم شود، نباید به امر طلاق دست زد.

وی دو عامل اساسی را در نشر طلاق در جامعه دخیل دانسته و افزود: جایگزینی آموزه‌های اشتباه غربی به جای آموزه‌های دینی و همچنین تغییر معیارهای زندگی و انتظارات زوجین زمینه ساز بروز اختلافات عوامل تشدید کننده میزان بالای طلاق شده است.

مسئول نهاد مقام معظم رهبری در دانشگاه‌های آزاد اسلامی کردستان با تأکید بر اینکه انتخاب‌ها در زندگی بایستی آگاهانه و بر اساس وفاداری صورت پذیرد، گفت: کسانی که به روشی سنتی ازدواج می‌کنند و در زندگی رفتاری افراط گرایانه دارند مطمئناً در امر طلاق هم احساسی برخورد خواهند کرد.

وی نقش خانواده‌ها در آگاه سازی جوانان را بسیار مؤثر دانسته و افزود: خانواده‌ها باید نقش مشاوره‌ای و آگاه سازی را برای جوانان خود داشته باشند و تا قبل از ازدواج با راهنمایی‌های سازنده خود در انتخاب صحیح بر مبنای ملاک‌های اسلامی و دینی با در نظر گرفتن سطح فرهنگی خود اقدام کنند.

وی در پایان خاطرنشان کرد: خانواده یک سازمان مستحکم است که یک فرد باید از طفولیت در آن پرورش یابد، لذا باید اجتماع، مسئولین، اساتید و تمامی ارگانهای آموزشی و پرورشی در کنار خانواده تلاش کنند تا فرد را به بلوغ فکری و اجتماعی لازم جهت پایه ریزی یک خانواده موفق و سالم برسانند.

تکامل شخصیت مرد و زن متقابل است

رئیس دفتر مجمع جهانی اهل بیت کردستان نیز در ادامه این گفت‌وگو با اشاره به اینکه نامگذاری این روز به نام روز ازدواج با الهام از ازدواج دو الگوی برتر اسلام صورت پذیرفته است، گفت: یکی از دستورات تأکید شده در اسلام که جزو مستحبات است ازدواج است.

حجت الاسلام سید محمد سادات با اشاره به آیه 21 سوره روم«وَمِنْ آیَاتِهِ أَنْ خَلَقَ لَکُم مِّنْ أَنفُسِکُمْ أَزْوَاجًا لِّتَسْکُنُوا إِلَیْهَا وَجَعَلَ بَیْنَکُم مَّوَدَّةً وَرَحْمَةً إِنَّ فِی ذَلِکَ لَآیَاتٍ لِّقَوْمٍ یَتَفَکَّرُونَ» تکامل شخصیت مرد و زن را مورد توجه قرار داد و گفت: قرآن بر تشکیل خانواده و برقراری امنیت روحی و روانی افراد در قالب ازدواج تأکید کرده و این آیه، وجود نهاد خانواده را یکی از نشانه‌های قدرت و مهر خداوند متعال نسبت به بندگان دانست.

وی با بیان اینکه زن و مرد بر مبنای آموزه‌های دینی مکمل و متمم یکدیگر هستند، افزود: تکامل شخصیت مرد و زن متقابل است و در این آیه حکمت تشکیل خانواده برقراری امنیت روحی و روانی فرد مطرح شده‌ است.

سادات با تأکید بر اینکه در دین اسلام هیچ بنیادی محکمتر و شریفتر از ازدواج نیست، تصریح کرد: ازدواج یکی از راههای تسکین و حفظ دین است که باید بر مبنای آموزه‌های دینی شکل گیرد.

رئیس دفتر مجمع جهانی اهل بیت کردستان با ذکر این نکته که متأسفانه طلاق در حال گسترش است، گفت: بخشی از این روند رو به رشد ناشی از تهاجم فرهنگی و جنگ نرم از طریق شبکه‌های ماهواره‌ای و اینترنتی است که از طرف دشمنان کانون خانواده‌ها را هدف قرار داده است.

وی فاصله گرفتن از ملاک‌های اسلامی را از دیگر عوامل ناکامی در ازدواج دانست و گفت: تقلیدهای کورکورانه، مدگرایی، عدم رعایت اخلاق اسلامی، عیب جویی‌ها و در نهایت دخالت‌های نابجا از سوی خانواده‌ها و اقوام در دامن زدن به این مشکلات می‌توانند نقش آفرین باشند.

وی در پایان با تأکید بر اینکه طلاق اگر چه آخرین راه می باشد، اما به معنای بهترین راه نیست، خاطرنشان کرد: خانواده‌ها می‌توانند قبل و بعد از ازدواج در استحکام زندگی‌های نو نقش کلیدی داشته باشند و با دادن مشاوره‌های صحیح و دلسوزانه و همچنین حمایت های مالی، زمینه ازدواجی موفق و آسان را برای جوانشان مهیا سازند.

معاون اجتماعی اداره کل بهزیستی کردستان نیز در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، منطقه کردستان با بیان اینکه شتاب رشد طلاق در استان نسبت به امار کشوری کمتر است، گفت: در استان به ازای هر 6.5 ازدواج یک طلاق رخ می‌دهد.

شجاعی افزود: استان در بحث نسبت طلاق به ازدواج هم رتبه 12 کشوری را داراست که امید است با آموزش‌های اجتماعی از بروز این معضل اجتماعی جلوگیری کرد.

وی در پایان خاطرنشان کرد: طبق آمار گرفته شده از اداره کل ثبت احوال استان کردستان میزان ازدواج در شش ماهه سال آتی برابر با چهار هزار و 382 مورد و میزان طلاق نیز برابر با یک هزار و53 مورد بوده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته تغییر چندانی نداشته است.

 

جهت مشاهده كل اخبار كليك كنيد