انسان شناسی استراتژیک: برای درک ارتباطات استراتژیک، نخست باید درک استراتژیکی از انسان داشت؛ از آنجا که بر آنیم تا از در وارد مباحث دقیق شویم نه دیوار، به امیرالمومنین (ع)؛ یعنی در مدینه علم، پناه می بریم؛ ایشان (ع) در تبیین انسان شناسی استراتژیک فرموده اند: العقول أئمة الافکار، و الافکار أئمة القلوب، و القلوب أئمة الحواس و الحواس أئمة الاعضاء" عقل، پیشوای ذهن است و ذهن پیشوای قلب و قلب پیشوای حواس و حواس، پیشوای اعضا. بحارالانوار، ج۱، ص۹۶.

گونه های ارتباطات: مبتنی بر لایه های مختلفی که در انسان شناسی استراتژیک بدان اشاره شد، چندین گونه ارتباطات می تواند شکل بگیرد:

الف. ارتباطات بدنی؛ یعنی بین دو فرد در حوزه بدن، ارتباط برقرار شود؛ مثل دست دادن، غذا دادن یا هل دادن. اینگونه از ارتباطات برای عموم انسان ها، کاملا واضح و خوانا است؛ اما به هر اندازه که انسان، از سطح درد و لذت بدنی بالاتر رفته باشد، از ماندگاری اثرات این ارتباطات، کاسته می شود؛ زیرا اساسا تاثیر و تاثرات جسمانی، ناپایدار و گذرا است.

ب. ارتباطات قلبی: هنگامی که بین دو فرد در حوزه هیجانی، ارتباطی برقرار شود؛ مثل احساس دوستی یا دشمنی؛ این گونه از ارتباطات، تاثیر عمیقتری نسبت به ارتباطات بدنی دارد؛ اما ارتباطات قلبی هم نسبتا گذار و ناپایدار است.

ج. ارتباطات فکری: هنگامی که دو فرد با یکدیگر در حوزه اندیشه ذهن و اندیشه ارتباط برقرار کنند، ارتباطات فکری صورت می گیرد؛ یعنی در بین دو فرد، محصولی فکری مبادله می شود؛ این گونه از ارتباطات ماندگاری بیشتری نسبت به ارتباطات بدنی و هیجانی دارد؛ اما باز هم ارتباط تعیین کننده ای نیست.

د. ارتباطات عقلی یا ارتباطات استراتژیک: به دلیل اینکه عقل، امام درون انسان و عنصری حیاتی و تعیین کننده است، ارتباطات عقلی، ارتباطات استراتژیک و تعیین کننده است. عقل، نورانی ترین و بهره مند ترین لایه وجودی مخلوقات است و بیشترین میدان مغناطیسی وجودی را به خود اختصاص می دهد. نخستین مخلوق هم عقل (وجود نوری) رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم بوده است و به برکت این وجود نوری، سایر مخلوقات هم وجود یافته اند. از آنجا که بیشترین حوزه تاثیر و تاثر، مربوط به وجودترین لایه هویت یک موجود است؛ بیشترین سطح ارتباطات در حوزه عقل (عمق استراتژیک) میسر است. این ارتباطات استراتژیک، در ادبیات دینی با نام ولایت باطنی معرفی شده است. همین که رسول الله (ص) وجود عقلی عظیمی دارند، بیشترین میدان گرانشی و جاذبه گرایشی برای هدایت به سمت ایشان به وجود خواهد آمد؛ حال، خواه سخن بگوید یا نگوید، کسی او را بشناسد یا نشناسد، حیات بدنی داشته باشد یا نداشته باشد. همین که یک موجود مخلصی در یک جمع باشد، خواهی نخواهی، بیشترین تاثیر ارتباطاتی را با سایر مخلوقات در جهت کشش یا رانش، ایجاد خواهد کرد؛ یعنی حضور یک موجود مخلص از سوی دشمن عقل، قابل تحمل نیست و لذا امام سجاد را مسموم می کنند؛ زیرا این کشش و رانش استراتژیک (عقلی/جهلی) به صورت خودکار، جاذبه و دافعه استراتژکی ایجاد می کند؛ پس اگر دشمن، عارفی را نمی زند، نشان از عرفان قلبی (هیجانی) وی و نه عرفان عقلی و حیاتی وی است. عرفان حقیقی حتی در هنگام سکوت هم مزاحم موجودات جاهل و ضد عقل است.

ارتباطات استراتژیک در کلام امام خامنه ای، در بيعت جهادگران جهاد سازندگى سراسر كشور 20 خرداد 68: «مصيبت، خيلى عظيم، و فقدان و ثلمه، غيرقابل تحمل است. امواج حياتى و دايمى كه از شخصيت او [امام خمینی] متصاعد مى‌شد، مثل خورشيد به ذرات جان مى‌داد. حيات او براى ما بسيار تعيين‌كننده و سرنوشت‌ساز بود.» عکس این مطلب هم صادق است؛ یعنی، وجود شیطان هم تاثیر فراوانی در گرایش به گمراهی و جهالت دارد؛ به اصطلاح، انرژی منفی تولید می کنند؛ وسوسه می کند، درون (عقل) ما را با بدی ها بمباران می کند.

ویژگی انحصاری ارتباطات استراتژیک: در ارتباطات استراتژیک، اراده آگاهانه انسان، نقش چندانی ندارد؛ حتی در هنگام خواب و تعطیلی حواس و اراده، ارتباطات عقلی و استراتژیک فعال است. زیرا «عقل» نمی خوابد. بنابراین، هیچ مانع بیرونی، و مقاومت هیجانی، فکری و بدنی، نمی تواند بین دو منبع صادر کننده پیام و گیرنده آن وجودداشته باشد؛ و این یک امتیاز بی نظیر است. مساله دیگر اینکه منبع پیام، با تولید مکرر پیام، دچار هیچ گونه کاستی، خستگی بدنی، قلبی و فکری نخواهد شد.؛ بلکه، هر چه بیشتر پیام تولید کند و به دیگران برساند، بزرگتر هم می شود! این بهترین، کم هزینه ترنی و موثرین و ماندگارترین مدل ارتباطات است که متاسفانه در دانش ارتباطات، مغفول مانده است.

اخلاص، عظیمترین منبع تولید انرژی مثبت و ارتباطات استراتژیک: اگر یک انسان باصفا و مخلص، در میان یک جمع باشد، بی آنکه حرفی بزند، انرژی عظیمی را برای ارتقاء سایرین آزاد می کند و هر کس به اندازه قدر خود، از آن بهره می برد: «أَنْزَلَ مِنَ السَّماءِ ماءً فَسالَتْ أَوْدِيَةٌ بِقَدَرِها؛ رعد، 17». خداوند فرموده است که خودش دست انسان مخلص می شود، خود زبان انسان مخلص می شود، خودش چشم و گوش انسان مخلص می شود! و مسلم است که وقتی کسی به خدا وصل شد، به منبع بی نهایت ارتباطات استراتژیک متصل شده است.

شما تبلیغات خود را به کدام شرکت واگذار می کنید؟ هر کس می تواند برای خود، نوعی سامانه ارتباطی طراحی کند؛ مثل مخالفان جبهه پایداری که مطبوعات و پایگاه های اینترنتی مختلفی را برای اطلاع رسانی خود انتخاب کرده اند؛ نوع دیگری از سامانه های ارتباطی هم هست که ارزش استراتژیک دارد. خداوند می فرماید اگر کسی کاری را برای من خالص کند و آن را نشاندار نکند، من خودم آن را به همگان می نمایانم! یعنی خود خدا و تمام عواملی که در عالم دارد، برای اطلاع رسانی برتر و ماندگارتر آن پیام، بسیج می شوند؛ یعنی خود خدا و تمام عواملی که در عالم دارد، برای اطلاع رسانی برتر و ماندگارتر آن پیام، بسیج می شوند. در اینجا است که ارتباطات کاملا استراتژیک شکل می گیرد؛ چون خدا هم به عقل، هم به ذهن، هم به قلب و هم به بدن مخلوقات حسی خود، پیام مطلوبش را منتقل می کند.

دانش ارتباطات استراتژیک، همان تهذیب نفس و اخلاص است: بهترین راه تاثیر گذاری بر دیگران این است که خودمان مهذب باشیم؛ به فرموده امام خمینی، تا خود را نسازیم، نمی توانیم دیگران را بسازیم و تا دیگران ساخته نشوند، جامعه ساخته نمی شود؛ سلام بر مهدی فاطمه که منتظر ارتباطات استراتژیک و خودسازی ماست و ما به دنبال جار زدن هنری که نداریم هستیم!