وزیر امور خارجه سابق کشورمان با اشاره به مناظره‌های اوباما و رامنی و تلقی آنها از به نتیجه رسیدن فشارهایشان گفت: مذاکره در شرایط فعلی به نفع ما نیست و تنها در زمان مناسب، مذاکره می‌تواند منشاء اثر باشد.

به گزارش فارس منوچهر متکی وزیر امور خارجه سابق کشورمان شب گذشته با حضور در مناظره با کواکبیان در برنامه دیروز، امروز، فردا درباره موضوع مذاکره و رابطه با آمریکا اظهار داشت: نوع سوال‌ها و ادبیات اوباما در نخستین حضور رسانه‌ای پس از ریاست جمهوری‌اش به ما کمک می‌کند که وضع آینده دولت آمریکا را ارزیابی کنیم.

متکی با اشاره به آراء نزدیک میت‌رامنی و اوباما تصریح کرد: نیمی از مردم آمریکا به اوباما رای داده و نیمی دیگر به او رای ندادند اما با اینکه اوباما در این دور مسلط تر حرف می‌زند اما در موضوعات اساسی شرایطی که ناشی از نگرانی باشد در او دیده می‌شود.

وزیر امور خارجه سابق کشورمان بر همین اساس به مسائل داخلی آمریکا، مسائل مالی این کشور و مسئله اخلاقی پترائوس اشاره و اضافه کرد: شاید این موضوعات اخلاقی پوششی برای رقابت‌های پشت پرده باشد که اوباما را شدیدا محتاج کرده است.

وی با تاکید بر اینکه دوگانگی مواضع اوباما در قبال ایران کاملا مشهود بود یادآور شد تا وضعیت طرف مقابل را نشناسیم نمی‌توانیم مسائلی که می‌خواهیم پیش ببریم را بررسی کنیم.

متکی با بیان اینکه 34 سال است که هر روز و هر هفته در ایران و آمریکا سخن از این دو کشور است خاطرنشان کرد: این امر نشان می‌دهد این دو کشور از اهمیت ویژه‌ای برخوردار هستند و از یکدیگر در مسائل مهم تاثیر می‌‌پذیرند.

این دیپلمات سابق کشورمان با اشاره به اظهارات ملایم‌تر اوباما در قبال جمهوریخواهان ادامه داد: با توجه به شرایط فعلی آمریکا باید به مسائلی که آمریکا و ایران را تحت تاثیر قرار می‌دهد توجه بیشتری داشت.

وی در پاسخ به سوال مجری مبنی بر مذاکره با آمریکا در شرایط فعلی و چرایی وجود استراتژی مدون در این زمینه اظهار داشت: مهمترین ابزار کار در دیپلماسی گفت‌وگو است و نباید اجازه داد فقدان گفت‌وگو را تحمیل کنند از این رو ما در رابطه با کل جهان به جز یک استثناء باید برای گفت‌وگو پیشقدم شویم.

وزیر امور خارجه سابق کشورمان با بیان اینکه در دیپلماسی مذاکره با کشورهایی که دارای مشروعیت هستند می‌تواند مطرح باشد افزود:  ما از دولتی صحبت می‌کنیم که 4 سال سر کار بوده و در این 4 سال حرف‌هایی را مطرح کرده اما اظهارات اخیر اوباما در سطح اظهارات 4 سال گذشته او نبود.

وی در همین زمینه به برخی از سخنان اوباما اشاره و تصریح کرد: اوباما گفت که باید اعتماد ملی در جامعه آمریکا و صحنه بین‌الملل بازسازی شود و این حرف یعنی که در دنیا نسبت به آمریکا بی‌اعتمادی وجود دارد.

متکی با اشاره به نامه اوباما به مقام معظم رهبری یادآور شد: کارتر هم به حضرت امام نامه نوشت که امام و مقام معظم رهبری به این نامه‌ها پاسخ دادند و هرگاه که زمان اقتضا کند متون نامه رهبری را منعکس می‌کنیم.

این دیپلمات سابق کشورمان با بیان اینکه اولین نامه‌ای که امام بدون بسم‌الله‌الرحمن‌الرحیم آن را نوشت همین نامه بود افزود: امام فرمود اگر آمریکا شاه مخلوع را به ایران تحمیل دهد و دست از جاسوسی بردارد راه مذاکره در موضوعاتی که به نفع ملت ایران است باز می‌شود لذا در چنین رویکردی منطق حاکم است.

وی با اشاره به شعار تغییر از سوی اوباما خاطرنشان کرد: مردم بر اساس تغییر در رفتارهای عملی قضاوت می‌کنند.

وی یادآور شد: آمریکا در زمان بوش در عراق دچار مشکل شده بود و از این رو درخواست مذاکره با ایران را مطرح کرد که ما نپذیرفتیم چون چارچوب آنها مشخص نبود تا اینکه مسئولان عراقی این موضوع را از ما درخواست کردند لذا ما 3 دور با آمریکا مذاکره کردیم و در بالاترین سطح نیز مقام معظم رهبری نیز از این مذاکرات حمایت کردند.

متکی با بیان اینکه اوباما می‌خواست از نتیجه این مذاکرات برای شعار تبلیغاتی خود استفاده کند و بر همین اساس وعده داد که اگر رئیس جمهور شود تا سال 2011 نیروهای آمریکایی را از عراق خارج خواهد کرد افزود: اوباما با این شعار توانست رئیس‌جمهور آمریکا شود.

وزیر امور خارجه سابق کشورمان با یادآوری نامه‌نگاری اوباما با رئیس‌جمهور برزیل و ترکیه خاطرنشان کرد: اوباما در آن نامه درباره تبادل سوخت هسته‌ای گفت که اگر ایران 3.5 درصد به ما بدهد ما 20 درصد به ایران می‌دهیم و حتی خود او در جایی از این نامه اشاره کرد که شاید طرف ایرانی به ما اعتماد نکند اما من به عنوان رئیس‌جمهور آمریکا تضمین می‌کنم که این سوخت 20 درصد را تحویل خواهم داد.

وی با اشاره به نامه به مقام معظم رهبری و مطرح شدن این بحث در شورای عالی امنیت ملی گفت: ابتکار آن کار را اوباما به خرج داد و برزیل و ترکیه نیز پیشقدم شدند.

متکی با اشاره به نشست‌های سه‌جانبه ایران با ترکیه و برزیل به نتیجه این نشست‌ها یعنی بیانیه سه‌جانبه تهران پرداخت و گفت: رئیس‌جمهور برزیل توانست با این برگ سیاسی نامزد مورد نظر خود را در انتخابات این کشور به پیروزی برساند و اردوغان نیز که تغییر قانون اساسی را دنبال می‌کرد موفق به این کار شد لذا اوباما هم می‌توانست در این مسیر موفق باشد اما وی بلافاصله به شورای امنیت رفت و آنها قطعنامه آبکی علیه ایران را تنظیم کردند.

این دیپلمات سابق کشورمان با بیان اینکه برای اولین بار بود که به صورت نادر 3 _ 4 رای از اجماع کشورها علیه ایران کم شد تصریح کرد: این وضعیت نشان می‌دهد یا اوباما نمی‌توانست این تصمیم را بگیرد یا حلقه‌های آهنین تصمیم‌گیر بودند.

وی با تاکید بر اینکه آمریکا هنوز به این تصمیم نرسیده که در رابطه با ایران وارد یک کار مسالمت‌آمیز شود افزود: آنچه شرایط را تغییر می‌دهد عزم جدی برای عمل است.

وی با بیان اینکه برای رابطه با آمریکا باید خارج از حب و بغض و منطبق بر منافع ملی تصمیم‌گیری کرد افزود: این پرسش که آیا مذاکره در شرایط فعلی به نفع ماست یا خیر امری احساسی نیست.

متکی در پاسخ به این سوال که چرا ما درباره دیگران با آمریکا مذاکره می‌کنیم اما درباره خودمان با آنها مذاکره‌ای نداریم گفت: آقای کواکبیان می‌گوید که با ظهور امام زمان برخی معتقدند رابطه با آمریکا غیرشرعی است در حالیکه برای مذاکره باید مشخص شود ما و آمریکا چه جایگاهی داریم چرا که اگر طرف مذاکره را نشناسیم نمی‌توانیم با آنها مذاکره کنیم.

این دیپلمات سابق کشورمان با بیان اینکه ما 8 سال با عراق جنگیدیم و 4 سال با آنان مذاکره کردیم یادآور شد: گاهی که در مذاکره‌ها به بن‌بست می‌رسیدیم برای اینکه این بن‌بست باز شود تا جایی که به منافع کشورمان ضرری وارد نشود به عراقی‌ها امتیاز می‌دادیم و آنها بر اساس تربیت دیپلماتیک خود می‌گفتند چقدر می‌دهید که ما امتیاز شما را بپذیریم؛ آمریکا اگر در جایگاه برابر نخواهد مذاکره کند ما چرا باید مذاکره کنیم؟

وی بر همین اساس به مواضع رهبر معظم انقلاب درباره رابطه با آمریکا اشاره و یادآور شد: ایشان فرمودند که قطع رابطه ایران و آمریکا که تا ابد مدنظر ما نیست و یا در جای دیگری گفتند اگر منافع چنین کاری برای من روشن شود من جزو کسانی خواهم بود که مدافع آن می‌شوم.

وی با تاکید بر اینکه اگر موضوع رابطه با آمریکا در شرایط خاصی مطرح شود آن را به حساب ضعف ما می‌گذارند گفت: آمریکا هنوز به این نقطه نرسیده که وارد مذاکره با جایگاه برابر شود چرا که هنوز معتقد به فشار است و مناظره رامنی و اوباما نیز نشان داد که آنها تصور می‌کنند اقداماتشان در حال نتیجه دادن است لذا مذاکره در شرایط کنونی به نفع ما نیست.

متکی با تاکید بر اینکه مذاکره فقط در جای خود می‌تواند منشاء اثر باشد و نگاه حزبی و سیاسی به این موضوع جواب نخواهد داد یادآور شد: در دوره هاشمی یک حرکتی صورت گرفت که جریان چپ محکم در مقابل آن ایستاد و معتقد بود که این روند نباید صورت گیرد اما وقتی خود آنها روی کار آمدند این موضوع را تلویحا در دستور کار قرار دادند که البته با واکنش‌هایی از سوی مردم مواجه شد. از این رو رویکرد حزبی در رابطه با آمریکا جواب نمی‌دهد.

متکی در ادامه این مناظره با بیان اینکه ما در بحث هسته‌ای کشورمان دو رویکرد را دنبال کرده‌‌ایم متذکر شد: یک رویکرد ما مبتنی بر همراهی و پذیرش درخواست‌های طرف مقابل و تعلیق بیش از دو سال بود که دیدیم این روند جواب نداد و در همان دولت خاتمی این شرایط تغییر کرد. از این رو نظام به صورت مستدل بحث هسته‌ای را سوزن‌بانی کرده و آن را تغییر داد.

این دیپلمات سابق کشورمان با اشاره به اینکه در رویکرد جدید مقاومت ما به اهداف خود رسیدیم خاطرنشان کرد: رویکرد دولت نهم در بحث هسته‌ای برآمده از واقعیات بود.

وی در پاسخ به سوال کواکبیان که پرسید چرا ایران در حالی که در رقابت با ژاپن رای بسیار کمتری آورد برای عضویت در کشورهای غیردائم کاندیدا شد گفت: در ابتدا رقیب ما ژاپن نبود و یک کشور دیگر رقیب ما بود.

وی با تاکید بر اینکه در دیپلماسی اگر تدبیر و مقاومت نباشد و طرف مقابل احساس کند که شما مقاومتی ندارید روی شما حساب نخواهد کرد یادآور شد: وقتی شرایط مذاکره فراهم شود طرف مقابل باید بداند ما از ایستادگی و تدبیر لازم برخوردار هستیم.

متکی با تاکید بر اینکه خانه آخری که برای اوباما توهم ایجاد کرده به همت مردم و تدبیر‌ها پشت سر خواهیم گذاشت گفت: ما در شرایط فعلی حق اشتباه و آزمون و خطا نداریم و به خواست خداوند از این وضع اقتصادی نیز عبور خواهیم کرد.