تبيين: عضو هيئت علمي موسسه عالي امام رضا(ع) گفت: از طرفي بالا رفتن سطح توقع والدين وداشتن زندگي مرفه اقتضامي كند كه كمتر فرزند داشته باشند، و از طرف ديگر وقتي سطح توقع فرزندان بالا رود، پدر و مادر از فرزنددار شدن، هراس خواهند داشت، چرا كه نمي توانند توقعات فرزندان را برآورده كنند و حتي با همين نگاه، فرزند اول، آمدن فرزند دوم را رقيب براي خود تصور مي كند.
حجت الاسلام والمسلمين غفاري فر در گفتگو با خبرنگار تبيين، با اشاره به افزايش سطح توقعات مردم خاطر نشان كرد: اين افزايش توقعات را مي توان از جنبه هاي مختلف ساختاري، اعتقادي و تربيتي  مورد بررسي قرار داد.
وي با اشاره به جنبه اعتقادي در بحث افزايش توقعات، ادامه داد: وقتي ماديات براي انسان به عنوان اصل قرار گرفت ، حتي سعي مي كند تا برخي از آيات قرآن مبني بر استفاده از نعمات دنيوي را مستمسك خود قرار دهد و كار خود براي پرداختن و مشغول شدن به امور مادي و تجمل گرائي را بر اساس دين توجيه كند، در حاليكه اگر آيات را با منش اهل بيت(ع) تفسير كنيم، قطعا چنين توجيهي صحيح نخواهد بود.
وي با اشاره به اينكه اين آيات در صدد نفي انديشه باطل رهبانيت است، ادامه داد: اميرالمومنين(ع) در زمان خود بيشترين توليد اقتصادي را داشته است، اما سهم شخصي آن حضرت در بهره برداري، بسيار اندك بوده و از همه آنها در مسير خدمت به خلق استفاده كرده است ، لذا مدير در يك جامعه در عين ساده زيستي ، بايد در خدمت مردم باشد .
حجت الاسلام غفاري فر با اشاره به اينكه بعد از جنگ و در دوران سازندگي كم كم اعتقادات رنگ و بوي مادي گرفت، اظهار داشت: حتي در برخي از خطبه هاي نماز جمعه نيز مسائلي در خصوص ماديات مطرح مي شد و اين نوع تفكر را به جامعه عرضه مي كرد.
وي سوء تربيت و مديريت را ديگر عامل افزايش سطح توقعات دانست و خاطر نشان كرد: به گفته قرآن انسان حريص است و از ماديات سير نمي شود، لذا مي توان با تربيت صحيح انسان را به جاي سوق دادن به ماديات ، در مسير مسابقه در خيرات قرار داد.همانگونه كه بسياري از رزمندگان و فرماندهان در جنگ سعي مي كردند كه خودشان كمتر از امكانات استفاده كنند تا ديگران بتوانند از آنها بهر ببرند.
مدير گروه تبليغ موسسه عالي امام رضا(ع) با بيان اينكه سوء تربيت ريشه در سوء معرفت دارد، اظهار داشت: همان افرادي كه در دهه هاي اول انقلاب بنا داشتند كه كارهاي خير خود را مخفي كنند و حتي گاهي به مسئولان به خاطر دنياگرايي شان انتقاد مي كردند، امروز مسابقه تصاحب مال و قدرت گذاشته اند.
وي با اشاره به تأثير عامل ساختاري در افزايش سطح توقعات اظهار داشت: از طرف ديگر تبليغات و تغيير محيط هاي شغلي به ويژه در دولت سازندگي سبب تغيير در فرهنگ شده و سبب افزايش دنياگرائي در مردم و در نتيجه افزايش سطح توقعات شده است.
حجت الاسلام والمسلمين غفاري فر با اشاره به مصاديق متعددي ادامه داد: در دهه اول انقلاب در و ديوار شهرها ، مملو تعابير اهل بيت(ع) و تصاوير شهدا بود، اما كم كم به صورت ريشه اي تبليغات عوض شد، حتي در جذب نيروي كار به جاي دقت در دينداري فرد،به زبان فرد و به تعبير ديگر به روابط اجتماعي فرد، آن هم نه به خاطر احترام به ارباب رجوع و خلق خدا، بلكه به خاطر جلب سود بيشتر ، دقت مي شود.
وي با مقايسه اجمالي توقعات مردم در قبل و اوايل انقلاب و حال حاضر خاطر نشان كرد: يكي از كارهاي مقدسي كه جهاد سازندگي در اوايل انقلاب انجام مي داد، ساخت حمام هاي عمومي بود، اما امروزه به سمتي پيش مي رويم كه در منازل بيش از يك حمام تعبيه مي شود و گاه براي هر فردي حمامي جدا در نظر گرفته مي شود. در ابتداي انقلاب در هر محله اي شايد يك ماشين هم وجود نداشت، دردهه دوم در هر محله چند ماشين وجود داشت و در حال حاضر برخي خانواده ها بيش از يك ماشين دارند و گاهي هنوز هم طلبكار بوده و وقتي اين مسائل به آنها يادآوري مي شود، مي گويند كه اين رشد طبيعي بوده كه در همه كشورها صورت گرفته است در حاليكه كه بايد گفت چگونه است كه در اين پيشرفت ها ايران را با كشورهاي 300 سال صنعتي انگليس و فرانسه مقايسه مي كنند.
عضو هيئت علمي موسسه عالي امام رضا(ع) با اشاره به اينكه ما مخالف با استفاده از نعمات خدا نيستيم، اما كم كم به سمت تجمل گرائي پيش مي رويم، ادامه داد: در گذشته خانواده ها در ظرف مشترك غذا مي خوردند، در حاليكه كم كم نه تنها ظرف هاي غذا جداشد، بلكه ظرف هاي خورشت و مخلفات نيز براي هر فرد خانواده به صورت جداگانه در نظر گرفته شد ، لذا زماني تنها چند ظرف براي سفر نياز بود و امروز ظروف بسياري براي يك سفره معمولي در خانه نياز است. البته همه اين كارها به بهانه رعايت بهداشت انجام مي شود، در حاليكه بيرون از خانه به در و ديوار و هزار شيء ديگر دست مي زنند و مشكلي هم براي بهداشت آن ندارند.
وي با اشاره به مثال هاي ديگري خاطر نشان كرد: اين ها تبديل به مسائل ساده اي شده كه به راحتي از آن عبور كرده و آن را تجمل گرائي نمي دانيم و امروزه در منازل براي هر فرد، اتاق اختصاصي، تلويزيون اختصاصي و... در نظر گرفته مي شود و قبل از اينكه دشمنان ما را از هم جدا كنند، خودمان از هم جدا شديم. لذا در گذشته در ساعتي كه پدرخانواده مي خواست اخبار بشنود، همه خانواده مجبور بودند فقط آن شبكه را ببينند و حداقل ولو ناخواسته با اوضاع و احوال كشورشان باخبر بودند، اما امروز به بهانه اختلاف سليقه ها و روي آوردن به تجملات همه اين مسائل به حاشيه رانده شده است.
عضو كانون طلوع با اشاره به اثرات بالا رفتن سطح توقعات در كاهش فرزند آوري ادامه داد: از طرفي بالا رفتن سطح توقع والدين وداشتن زندگي مرفه اقتضامي كند كه كمتر فرزند داشته باشند، و از طرف ديگر وقتي سطح توقع فرزندان بالا رود، پدر و مادر از فرزنددار شدن، هراس خواهند داشت، چرا كه نمي توانند توقعات فرزندان را برآورده كنند و حتي با همين نگاه، فرزند اول، آمدن فرزند دوم را رقيب براي خود تصور مي كند و كم كم جامعه به سمتي پيش مي رود كه كم فرزند داشتن يا نداشتن فرزند به افتخار تبديل مي شود.
فارغ التحصيل موسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني(ره) با اشاره به اينكه گاه والدين به بهانه تربيت بهتر، كمتر فرزند به دنيا مي آورند، ادامه داد: متأسفانه تربيت بهتر منحصر شده به عوامل اقتصادي.
وي معتقد است:  اينكه استدلال آورده مي شود فرزند كمتر سبب مي شود كه رسيدن به قله هاي علمي و كمك والدين براي تحقق چنين امري آسانتر باشد، صحيح نيست. با توجه به آنچه كه تجربه ثابت كرده است، اكثر دانشمندان و انديشمندان ما از خانواده هاي پرجمعيت بيرون آمده اند.
حجت الاسلام غفاري فر با اشاره به اينكه افزايش سطح توقعات سبب بروز تفكرات باطل شده است، ادامه داد: امروز فرزند كمتر داشتن به يك فرهنگ برتر تبديل شده است، در حاليكه اين تفكر با آيات قرآن كريم و روايات اهل بيت(ع) كاملا مخالف است.
وي با اشاره به اينكه كمتر بودن فرزندان، تأثيري در بهبود تربيت و كيفيت فرزندان نگذاشته است، اظهار داشت: شرايط امروز نشان داده است كه قلت جمعيت نمي تواند بر افزايش كيفيت تربيت اثرگذار باشد.
اين استاد حوزه و دانشگاه خاطر نشان كرد: امروز به قدري توقعاتمان بالا رفته كه كم كم از خدا هم طلبكار شديم و فكر مي كنيم، در حاليكه عبد خدا هستيم و براي عبادت و خدمت، خلق شديم.
انتهاي پيام/