ويژگي مشترك انقلاب هاي بزرگ دنيا، برخورداري از دو عنصر رهبري و مردم بوده كه بسته به نوع انقلاب و ايدئولوژي حاكم بر آن..... همواره از كميت و كبفيت متفاوتي برخوردار بوده است . مقام معظم رهبري در ديدار اعضاي ستاد بزرگداشت نهم دي، درباره اهميت حضور ملت ها در صحنه فرمودند« در هر نقطه‌ی از جهان چنانچه مردم با هدف و شعار مشخص و ایمان و عمل متناسب، به عرصه بیایند هیچ عاملی قادر به مقاومت نیست و این یك نسخه كلی برای تمام ملت‌هاست، كه امام خمینی(ره) به آن عمل كرد و ملت ایران هم با اعتماد به امام راحل عظیم‌الشان، آن را بصورت عملی اثبات كرد» (دیدار اعضای ستاد بزرگداشت حماسه 9 دی با رهبر انقلاب21/9/1390)

انقلاب اسلامي ايران با تكيه بر رهبري مقتدر امام راحل و تبعيت بي چون و چراي مردم از ايشان، خط بطلاني بر بسياري از فرضيه هاي موجود در ميان نظريه پردازان انقلاب ها كشيد. پيوستگي ميان مردم و رهبري در طول سال هاي انقلاب، به حدي بود كه مردم در لبيك به دعوت امام و رهبر خود، جان خويش را به كف دست گرفته و در مقابل گلوله سينه سپر مي كردند . ميشل فوكو كه خود از نزديك شاهد اين رويداد عظيم بوده است در اين باره مي نويسد : « هرگز چنین چیزی درتاریخ وجود نداشته و انقلاب اسلامی ایران از این نظر ، متمایز است. من شاهد حضور اقشار مختلف ، از روشنفکر تا مردم عادی و از ثروتمند تا فقیر وهمه گروهها بودم . انقلاب ایران اراده جمعی را نمایان کرد و من در تهران و سرتاسر ایران با اراده جمعی یک ملت برخورد کردم . مذهب برای آنان نویدی برای تغییر بود . باید گفت که درسال 1978 در ایران ، اسلام ، افیون مردم نبود ، بلکه روح یک جهان بی روح بود. »

با توجه به اين تفاصيل بايد گفت ، يكي از مهمترين ويژگي هاي انقلاب اسلامی ایران، تدبیر رهبری و مشارکت عظیم مردم در روند پيروزي انقلاب بود، که موجب شد بسیاری از صاحب نظران سیاسی ، به تئوریهای جدیدی در وقوع انقلابها و حرکت های مردمی بیاندیشند. . نكته قابل توجه در اين ارتباط دوسويه، وجود رابطه اي معنوي ميان رهبري و مردم در انقلاب اسلامي ايران بود ، در حقيقت موضوع اطاعت از رهبر صالح ، به عنوان یک اعتقاد دینی و فرهنگ عمومی ، به متن زندگی و قلوب مردم راه یافته بود و مردم مسلمان ایران ، همانطور که به امام خمینی (ره ) عشق می ورزیدند و او را قلبا دوست داشتند ، از حرکت سیاسی و انقلابی او به عنوان یک تکلیف دینی و یک عمل عبادی پیروی می کردند و دقيقا از همين رو « . امام هم وقتى در اعلاميه‏ها پيام مى‏داد، مخاطب او، آن عده دوستان و آشنايان مخصوص او نبودند؛ مخاطب او، متن مردم بودند. او با متن مردم و توده مردم حرف مى‏زد و آنها را هدايت مى‏كرد » ( خطبه‏هاى نماز جمعه‏ى تهران به امامت مقام معظم رهبرى‏ 14/3/78)

حضور حداكثري مردم در صحنه هاي مختلف، از بدو پيروزي انقلاب به عنوان يكي از اصول راهبردي نظام مطرح بوده است و مسئولين عالي رتبه كشور و در راس آنها مقام عظماي ولايت، همواره تلاش نموده اند به هر شكل ممكن مردم را در صحنه نگه ندارند . اهميت اين حضور در تبعيت از رهنمودهاي رهبري نظام، به حدي است كه امام راحل همواره تاكيد داشتند « آن چيزي كه براي همه ما لازم است ، اين است كه ما در فكر اين باشيم كه مردم را در صحنه نگاه داريم » (سخنراني امام راحل در جمع اعضاي هيات دولت ،9/8/1364)ايشان معتقد بودند « يك كشوري وقتي آسيب مي بيند كه ملتش بي تفاوت باشند.»( خودباوري و خود باختگي از ديدگاه امام خميني ،تبيان آثار موضوعي ،موسسه تنظيم و نشرآثار دفتر بيست و ششم ،ص 121)

در نظام جمهوري اسلامي ، مردم با اعتقاد به اينكه « حكومت بايد اسلامي و به رهبري ولي فقيهي باشد كه خداوند به وي اذن حكومت داده است و فرد منتخب مردم اگر از طرف ولي فقيه نصب نشود، طاغوت است.» ( بيانات آيت الله مصباح يزدي، همايش زلال ولايت 31/1/90 مشهد مقدس)

همواره در صحنه هاي مختلف انقلاب، از جنگ تحميلي گرفته تا فتنه 88 ، حضور پر شور خود را به رخ دشمنان كشيده اند « هنر اصلی امام خمینی(ره)، وارد كردن مردم به صحنه بود و در هرجایی كه مردم با شجاعت، بصیرت و عمل متناسب با ایمان خود، وارد میدان شدند تمام مشكلات، و بزرگترین موانع در مقابل اراده مردم از بین می‌رود.» (دیدار اعضای ستاد بزرگداشت حماسه 9 دی با رهبر انقلاب21/9/ 390)

به اذعان صاحب نظران داخلي و خارجي ، با گذشت سه دهه از پيروزي انقلاب اسلامي ، قدرت ولايت فقيه در بسيج توده ها ، به عنوان ممتازترين منبع قدرت جمهوري اسلامي شناخته گرديده، بگونه اي كه بعضا به شكل ناشيانه اي سعي كرده اند اين پيوند عميق و ناگسستني را ناشي از فضاي فشار و اختناق در جمهوري اسلامي بدانند « آمدند به اصطلاح خواستند این حركت مردمي را خراب كنند؛ گفتند راه‏پیمائي حكومتي! بي‏عقل ها نفهمیدند كه با این حرف دارند حكومت را تعریف مي‏كنند؛ دارند از حكومت تمجید مي‏كنند. این چه حكومتي است كه در ظرف دو روز- روز عاشورا (یكشنبه) آن خباثت ها را راه انداختند، روز چهارشنبه این حركت عظیم راه افتاد- مي‏تواند یك چنین بسیج عظیم ملي را در سرتاسر كشور بكند؟ امروز كدام كشور دیگر، كدام حكومت دیگر چنین قدرتي دارد؟ قوي‏ترین حكومت هاي دنیا و ثروتمندترینشان- كه ولخرجي‏هاي زیادي هم براي جاسوس‏پروري و خراب‏كاري و تروریست‏پروري دارند- اگر همه‏ تلاششان را هم بكنند، نمي‏توانند ظرف دو روز، صد هزار نفر آدم را بیاورند توي خیابان هاي شهرشان یا كشورشان. چند ده میلیون انسان در سرتاسر كشور بیایند! اگر به دستور حكومت آمده باشند، این خیلي حكومت مقتدري است؛ پس خیلي حكومت قوي‏اي است كه این‏جور امكان بسیج را دارد. اما حقیقت غیر از این است؛ حقیقت این است‏ كه در كشور ما حكومت و مردمي وجود ندارد- همه یكي‏اند- مسوولین حكومت، از شخص حقیر این بنده گرفته تا دیگران، هركدام قطره‏هائي هستیم در اقیانوس عظیم این ملت »

نتيجه اينكه حضور حداكثري مردم كه ناشي از ايمان به خدا و اعتماد به رهبري انقلاب است، به تعبير مقام معظم رهبري به عنوان بزرگترين ثروت نظام مطرح است و از اينرو هر شخص ، جناح و مسئولي كه با عملكرد خود، موجبات كاهش اعتماد و فاصله گرفتن مردم از آرمان هاي نظام را فراهم آورد، در حقيقت تيشه به ريشه انقلاب اسلامي زده است و لذا سرلوحه قرار دادن اين بيان عميق، ضرورت دارد كه « آنجا كه حسين در صحنه است، اگر در صحنه نيستي، هر كجا مي خواهي باش، ايستاده به نماز يا نشسته بر سفره شراب »