شرق: پسر نوجواني كه به اتهام رانندگي بدون گواهينامه به دادگاه اطفال كرمان معرفي شده بود، با حكم قاضي دادگاه موظف شد در مدت سه ماه سوره لقمان قرآن كريم را به همراه ترجمه آن حفظ كند.

اين حكم كه به‌عنوان حكم جايگزين صادر شده، پسر 14ساله را از رفتن به كانون اصلاح و تربيت معاف كرده است البته به شرط اينكه او در زمان مقرر شده بتواند در آزموني كه از وي گرفته مي‌شود، قبول شود. اين نوجوان كه اميرمحمد نام دارد چندي قبل حين رانندگي با عابري تصادف و او را زخمي كرد، او سپس توسط پليس دستگير شد و پس از آن پرونده اتهامي وي به جريان افتاد.

اميرمحمد بايد طبق قانون علاوه بر پرداخت ديه و ارش شاكي طبق ماده 25 قانون مجازات اسلامي به خاطر جنبه عمومي جرم به حبس نيز محكوم مي‌شد البته چون زير سن قانوني بود، بايد دوران محكوميتش را در كانون اصلاح و تربيت مي‌گذراند اما قاضي دادگاه وقتي ديد اميرمحمد از خطايي كه مرتكب شده، پشيمان است تصميم گرفت او را به كانون نفرستد تا حبس براي وي عواقب منفي نداشته باشد؛ او در حكمي كه در دستگاه قضايي ايران چندان معمول نيست از مجازات جايگزين استفاده كرد. طبق راي صادره اميرمحمد بايد ديه و ارش فرد مصدوم را بپردازد و مجازات سه ماه حبس او به مدت سه سال به تعليق درآمد. درصورت تاييد اين حكم اميرمحمد بعد از سه ماه بايد آزمون بدهد تا معلوم شود سوره لقمان را حفظ كرده يا خير، اگر او اين كار را انجام ندهد يا اينكه در اين مدت مرتكب جرمي ديگر شود علاوه بر مدت سه ماهه محكوميت بايد دوران معلق محكوميتش را نيز سپري كند.

رييس شعبه‌ويژه رسيدگي به جرايم اطفال دادگستري كرمان در اين رابطه تاكيد كرد: استفاده از اين‌گونه جايگزين‌هاي حبس درخصوص مرتكبان جرايم غيرعمدي و جوانان و نوجوانان علاوه بر كاهش جمعيت زندان‌ها، از آثار و نتايج اخلاقي اجتماعي خوبي برخوردار است و از طرفي از تبعات و آثار منفي مجازات زندان نيز جلوگيري مي‌شود.

به‌رغم اينكه بسياري با صدور احكام جايگزين موافق هستند و آن را مفيدتر از زندان و مجازات‌هاي سنتي مي‌دانند، به دليل اينكه چنين موضوعي به صورت صريح در قانون نيامده است، كمتر چنين احكامي صادر مي‌شود. پيش از اين چند بار قضات دادگاه اطفال تهران نيز چنين راي‌هايي را انشا كرده بودند. يكي از اين حكم‌ها در مورد پسر 17ساله‌اي صادر شد كه به اتهام نگهداري مشروبات الكلي دستگير شده و به جرمش اعتراف نيز كرده بود. او مطابق قانون به سه ماه و يك روز حبس تعزيري محكوم شد اما قاضي دادگاه اين مجازات وي را به حالت تعليق درآورد و به جاي آن پسر نوجوان را كه سابقه كيفري نداشت، موظف كرد در تهران و حومه 91 اصله درخت بكارد.

در پرونده‌اي ديگر وقتي پسري نوجوان به اتهام سرقت دستگير شد و از كاري كه انجام داده بود ابراز پشيماني كرد، قاضي دادگاه وي را به باغباني محكوم كرد. محكوميت يك دختر فراري به كار در خانه سالمندان و موظف كردن پسر بيسوادي كه به سرقت متهم شده بود، به سوادآموزي از ديگر احكامي است كه تاكنون صادر شده است.