استاد اخلاق حوزه علميه با اشاره به نمونه هايي از زندگي امام خميني(ره) ، وي را تسليم محض اراده الهي خواند و گفت: امام (ره) براي اداي وظيفه هيچ حد و مرزي را نمي شناخت و از ابتداي حركتش در مسير بندگي خدا قرار گرفت و تا آخرين لحظه عمرش ذره اي از اين مسير منحرف نشد و گرچه مثل حضرت علي(ع) نبود،

اما در بين انسان هاي عادي شبيه ترين انسان ها به آن حضرت بود، و امثال بنده هرگز نخواهند توانست مثل ايشان شوند، بلكه ما بايد سعي كنيم شبيه ترين انسان ها به امام(ره) شويم.

به گزارش پايگاه اطلاع رساني آثار حضرت آيت الله مصباح يزدي، رئيس موسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني(ره) در همايش ملي " امام خميني(ره) و تعليم و تربيت اسلامي " با اشاره به اينكه بررسي موضوع همايش به چند شكل و در چند مرحله، قابل انجام است، ادامه داد:

اولين كار اين است كه فرمايشات امام (ره) در تعليم و تربيت اسلامي اعم از سخنراني ها، نوشته جات و كتاب هايشان مورد بررسي قرار بگيرد و تنظيم و مدون شود كه اين فعاليت در واقع توصيفي از نظريات حضرت امام خميني(ره) در زمينه تعليم و تربيت است.

آيت الله محمدتقي مصباح يزدي ادامه داد: در مرحله دوم مي تواند نوعي ارزشيابي و قضاوت نيز انجام بگيرد و بين نظريات ايشان و ديگران تحقيقي تطبيقي صورت بگيرد و برتري نظرات ايشان تبيين و اثبات شود.

وي ادامه داد:

برداشت ديگري كه مي توان از عنوان اين همايش داشت اين است كه سيره تعليم و تربيتي ايشان به عنوان يك مربي در نظر گرفته شود و استفاده ايشان از منابع اسلامي مورد بررسي قرار بگيرد

و اگر مفهوم تربيت، شامل خودسازي و خودپروري نيز دانسته شود، بررسي شود كه امام(ره) چگونه خودسازي كردند، خانواده خود را چگونه تربيت كردند، تأثيرات تربيتي ايشان در بين دوستان و جامعه و بالاخره در جهان چه بوده است.

علامه مصباح يزدي در تبيين ويژگي ها و امتيازات نظرات امام(ره) در بحث تعليم و تربيت در مقايسه با ديگر صاحب نظران، به بحث عزلت و گوشه نشيني براي رسيدن به قرب الهي اشاره كرد و گفت:

اصولا تعليم و تربيت براي فعليت بخشيدن و شكوفا كردن استعدادهاي بالقوه و نهفته در درون انسان است كه عالي ترين شكل آن با عنوان تربيت عرفاني براي سير و سلوك عرفاني معرفي مي شود و افرادي عزلت و خلوت گزيدن را از اركان و ابزارهاي سير و سلكوك و رسيدن به تكامل انساني مي دانند.

وي گفت:

اگر بخواهيم معناي صحيحي از اين گوشه نشيني ارائه دهيم، اين است كه انسان نبايد با كساني كه اهل گناه و اهل لهو هستند، معاشرت داشته باشد تا سبب جلوگيري از تكامل معنوي وي نشوند.

اين استاد اخلاق حوزه علميه با اشاره به اينكه برخي از بزرگان نيز اين شيوه را نپسنديده و حتي آن را مخل تربيت كامل و خودسازي مي دانند، ادامه داد:

نظر حضرت امام خميني(ره) در خصوص عدم خلوت گزيني و عزلت واضح تر از آن است كه نياز به تبيين داشته باشد، اما با مقايسه و ارزيابي بهتر روشن مي‌شود كه كدام يك برتر است.

علامه مصباح يزدي به تبيين دليل برخي صاحب نظران براي لزوم كناره گيري از اجتماع پرداخت و گفت: سير و سلوك براي اين است كه انسان به قرب الهي و شهود برسد و براي رسيدن به اين علم حضوري، تمركز لازم است،

چرا كه با تمركز، حالات رواني انسان قوي تر مي شود ولي با حضور در اجتماع و معاشرت با ديگران از اين تمركز كاسته مي شود و لذا مانع دستيابي به اين شهود و علم حصولي مي شود.

وي با اشاره به اينكه انزوا طلبي در دستوركار امام(ره) قرار نداشته است، ادامه داد:

به دو روش مي توان نظر امام(ره) را برتر از سايرين دانست، که روش اول روش تعبدي است، يعني به سيره پيامبر و ائمه(ع) رجوع شود كه نتيجه آن موافق نبودن سيره آنها با عزلت گزيني است، چرا كه ايشان حضور فعالي در عرصه هاي اجتماعي داشتند

وهرگز شاگردان خود را به خلوت گزيني دعوت نكردند و اگر ائمه(ع) گوشه نشين بودند و فقط به ذكر گفتن مي پرداختند، حاكمان جور به آزار و اذيت و مخالفت با آنها نمي پرداختند و آنها را به شهادت نمي رساندند، بلكه به خاطر حضور آنها در عرصه هاي اجتماعي بود كه حكام ظالم احساس خطر مي كردند و آنها را مورد آزار قرار مي دادند.

علامه مصباح يزدي در خصوص رواياتي كه در رابطه با سفارش به عزلت و گرسنگي و مانند آنها براي رسيدن به قرب خدا وارد شده است، خاطر نشان كرد:

اين روايات در واقع براي كنترل افراط هاست، چرا كه انسان طبق غرائز حيواني حد و مرزي براي سخن گفتن، خوردن و لذت بردن نمي شناسد و معمولا در اين راه ، افراط مي كنند و اين روايات در واقع ناظر به عدم افراط در معاشرت و خوردن و ساير غرايز است.

وي ادامه داد:

به روش ديگري نيز مي توان جواب داد وآن اين كه، بدون شك قرب الهي و شهود اسماء و صفات الهي، كمال بزرگي براي مخلوق است، اما هدف آفرينش خداوند متعال از انسان تنها اين مورد نبوده است،

چرا كه خداوند مخلوقاتي دارد كه كارشان همين است و ما آنها را با عنوان فرشتگان مي شناسيم و طبق روايات تعداد آنها نيز بسيار زياد است، بلكه خداوند انسان را خلق كرد تا خليفه وي باشد و همه تجليات الهي را درك كند، نه اينكه تنها تلاش خود را در يك جهت متمركز كند.

رئيس موسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني(ره) افزود:

هرچند انسان مي تواند با عزلت نشيني تمركز خود را بيشتر كند و در اين جهت رشد كند و اين كار براي كسي كه حتي ايمان به خدا ندارد، نيز ممكن است، اما اين هنر انسان و هدف خلقت انسان نيست، بلكه هنر انسان اينست كه مظهر اسماء و صفات الهي بشود و در همه جهات مجلاي كمال الهي باشد.

وي با بيان مثال هايي ادامه داد:

هرچند انسان بايد چشمش را كنترل كند و همين كنترل چشم آثار عظيمي در پي دارد، اما بايد توجه داشت كه انسان فقط چشم نيست، بلكه گوش، دست، پا، مغز و دل هم دارد،

و بايد در همه اين اعضا و جوارح خدا را بندگي كند و در همه آنها جلوه الهي داشته باشد و كسي كه با عزلت قصد انس با خدا و رسيدن به كمال را داشته باشد، در واقع فقط به يك جهت از جهات و نعمت هاي مختلفي كه خدا به او داده توجه كرده است.

آيت الله مصباح با اشاره به اينكه انبياء نيز براي رساندن انسان ها به تكامل در همه زمينه ها آمده اند، خاطر نشان كرد:

طبعا رسيدن به اين مقام در همه جهات بسيار دشوارتر است تا كسي كه بخواهد در يك جهت متمركز شود و پيشرفت كند، بلكه مي توان گفت: وجه تمايز انسان از ديگر مخلوقات، جامعيت وي نسبت به كمالات و مظهريت او نسبت به همه صفات الهي است.

وي با اشاره به اينكه رسيدن به كمال انساني و انسان كامل شدن در گرو عمل به دستورات الهي است، ادامه داد:

قسمت اعظم اين دستورات مربوط به مسائل اجتماعي است و گاهي انسان براي اطاعت امر الهي بايد از مال، جان، فرزند، آبرو و حيثيت خود بگذرد و مسلما اين چنين شدن دشوارتر از عزلت گزيني و ذكر گفتن است.

استاد اخلاق حوزه علميه با اشاره به نمونه هايي از زندگي امام خميني(ره) ، وي را تسليم محض اراده الهي خواند و گفت:

امام (ره) براي اداي وظيفه هيچ حد و مرزي را نمي شناخت و از ابتداي حركتش در مسير بندگي خدا قرار گرفت و تا آخرين لحظه عمرش ذره اي از اين مسير منحرف نشد و امثال بنده هرگز نخواهند توانست مثل ايشان شوند،

همانگونه كه ايشان مثل حضرت علي(ع) نبود، اما در بين انسان هاي عادي شبيه ترين انسان ها به علي(ع) بود و ما بايد سعي كنيم شبيه ترين انسان ها به امام(ره) شويم.

گفتني است، همايش ملي " امام خميني(ره) و تعليم و تربيت اسلامي" روز 25 ارديبهشت ماه در تالار شيخ مفيد دانشگاه قم برگزار شد.