آیا خودرو حریم خصوصی است؟

در دهه 60 در حالی که بعد از پیروزی انقلاب همه مظاهر فرهنگی طاغوتی چه اقتصادی و چه سیاسی و اجتماعی پاک شده بود«پانکی» ها در حالی که شلوار های کوتاه لوله تفنگی می پوشیدند و چند رنگ جوراب را به ترتیب قد به پا می کردند در خیابانهای تهران جلب توجه کردند.این در حالی بود که پوشیدن پیراهن آستین کوتاه برای مردان مورد نکوهش بود!

"صراط" - جامعه ایرانی دو دسته بودند: گروهی که در اکثریت بودند و این رویه را نمی پسندیدند زیرا اساس انقلاب را بر اساس ارزشهای اسلامی می دانستند که 8 سال نیز برای حفظ و حراست از آن جنگیده بودند و گروهی نیز معتقد بودند باید فضای بسته را باز کرد و اجازه داد تا نسیم آزادی بوزد!

پس از اعلام مواضع امام در خصوص حجاب در سال 57 که «زنان اسلامي بايد با حجاب اسلامي بيرون بيايند. نه اين‌كه خودشان را بزك كنند. زن‌ها هنوز در ادارات با وضع پيشين كار مي‌كنند. زن‌ها بايد وضع خودشان را عوض كنند... »اين سخنان به‎سرعت با تظاهرات اعتراض‎آميز جمعي از زنان تهراني در مناطق شمال، مركز و غرب شهر مواجه شد، به‎طوري كه عكس اين تظاهرات در كنار تيتر يك روزنامه‌هاي 17 اسفند قرار گرفت: «خواست امام اين است كه حجاب اسلامي در مملكت بايد رعايت شود».

به گزارش صراط، شعار زنان معترض اين بود كه حجاب، پاكي نمي‌آورد و حجاب هر كس در نهاد اوست. از آن‌ جا كه زنان و مردان هر دو براي پيروزي اين انقلاب تلاش كرده‎اند، پس هر دو بايد آزاد باشند. اين مخالفت‌ها در روزهاي بعد نيز ادامه پيدا كرد.

شعار «يا روسري، يا توسري» در همين مقطع زماني مطرح شده بود و در روزنامه‌ها نيز بازتاب داشت.
حجت‎الاسلام اشراقي، داماد امام، همان روز صدور این فرمان در مصاحبه‌اي با راديوي انقلاب اسلامي، مواضع امام را تشريح كرد.

«من فكر مي‌كنم اين كار صحيح نباشد كه عده‌اي بخواهند با تندروي و شدت عمل جلوي خانم‎ها را بگيرند. بايد حجاب رعايت شود و قوانين اسلامي مو به مو اجرا گردند و در همه مؤسسات و ادارات و مدارس و دانشگاه‎ها به اين موضوع توجه شود. اما حجاب، بايد در نظر داشت كه به معني چادر نيست. همان‎قدر كه موها و اندام خانم‎ها پوشانده شود و لباس آبرومند باشد، حالا به هر شكلي، مهم نيست. چادر چيز متعارفي است و بسيار خوب است، اما به‎خاطر طرز كار و نوع كار خانم‎ها شايد گاهي پوشاندن بدن و مو به طريق ديگر هم حجاب باشد، حرفي نيست. بايد طبق نظر مبارك امام حجاب اسلامي در سطح كشور توسط خانم‎ها با اشتياق اجرا شود... در مورد اقليت‎هاي مذهبي هميشه نظر مبارك امام اين بوده كه آن‎ها از هر حيث مورد احترام و حمايت باشند. اما اگر خانم‎هاي اقليت‎هاي مذهبي هم رعايت حجاب اسلامي را بكنند چه بهتر».

این سخنان هر گونه تند روی و توهین و هتاکی به زنان را رد کرد اما بر اینکه باید عرف و شرع نیز رعایت شود نیز تاکید داشت.
امابه دلیل تعرض و آزار به زنان اعتراضات ادامه يافت. روز شنبه 19 اسفند تجمعي از زنان معترض در مقابل دادگستري تهران تشكيل شد، اما اين بار، موافقان فرمان امام كه طي روزهاي گذشته به‎طور پراكنده عليه معترضان شعار مي‌دادند، حضور پررنگ‎تري داشتند؛ به‎طوري كه نيروهاي كميته‌هاي انقلاب دستور داشتند از زنان معترض در مقابل مردم خشمگيني كه خواستار رعايت حجاب در جامعه بودند، مراقبت كنند. دفتر امام خميني(ره) اطلاعيه‌اي صادر كرد كه با مزاحمين بانوان به شدت برخورد خواهد شد.

پس از پایان جنگ بسیاری از معادلات اجتماعی به هم خورده بود،«مد» وارد زندگی مردم شده بود،انواع مانتوهای مختلف که معلوم نبود کجا طراحی می شود و مدل موی «هانیکویی » دیگر برای همه عادی شده بود؛گشت کمیته در آن زمان مشخصه آن پاترول و افرادی با ریش و پیراهنهای یقه بسته و شلوارهای پارچه ای بودند که پیراهنها را روی شلوار می انداختند و در خیابانهای تهران مسئولیت مبارزه با این موضوع را داشتند،گاها زمزمه می شد که فوکل دختران را قیچی می کنند و یا پسرانی که پیراهن آستین کوتاه می پوشند را کتک می زنند!

با گذشت زمان و باز هم تغییر بسیاری از مظاهر زندگی اجتماعی همچنان بد حجابی و پوشیدن لباسها و یا مدلهای موی ناهنجار برای پسران مذموم بود و با روی کار آمدن اصلاح طلبان و ایجاد فضای باز سیاسی و اجتماعی و آشنایی مردم با اینترنت و ماهواره طی 8 سال تغییرات اجتماعی قابل توجهی را جامعه ایرانی شاهد بود.

در این دوره 8 ساله که متدینین بی بند و باری و رواج آن را نقطه سیاه این دوره می دانند کلمه «آزادی» در تغییر پوشش تعبیر شد وچند سال بعد«طرح ارتقای امنیت اجتماعی» برنامه اجرایی نیروی انتظامی برای مقابله با آن طراحی شد.

این طرح در راستای مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی تحت عنوان«طرح جامع عفاف» اجرا شد.پس از تصویب «طرح جامع عفاف» نیروی انتظامی برنامه اجرایی خود پیرامون عملی کردن آن به کمک قوه قضائیه، سپاه پاسداران، وزارت اطلاعات، نیروی مقاومت بسیج و... آغاز کرد و این طرح تاکنون نیز اجرای آن ادامه دارد.
مراحل نخستین طرح بیشتر بر پوشش زنان تمرکز داشت و در مراحل بعدی ابتدا جمع آوری معتادان و سپس جمع آوری اراذل و اوباش، بازرسی از کارگاه‌ها و فروشگاه‌های لباس و ارایشگاه‌های مردانه، عکاسی‌ها و.. نیز در دستور کار نیروی انتظامی قرار گرفت. اجرای این طرح واکنش‌های فراوانی به همراه داشته‌است و در بسیاری موارد با مقاومت شهروندان روبه رو گردیده‌است.

مدتی بعد اتومبیل نیز در زمره تذکرات گشت ارشاد قرار گرفت و کسانی که ماشین نیز حجاب و عفاف را رعایت نکنند مورد تذکر قرار گرفتند و این در حالی است که عده ای ماشین را حریم خصوصی می دانند و این مساله با اعتراضات مختلفی مواجه شد.

در همین رابطه دکتر مجید ابهری آسیب شناس اجتماعی به خبرنگار صراط گفت: «ماشین از نظر آسیب شناسی و رفتار شناسی اجتماعی در زمره حریم خصوصی قرار نمی گیرد زیرا حریم خصوصی به این معناست که در معرض دید نباشد».

وی روش گشت ارشاد با این شیوه را در حالی که نیروهای اجرا کننده این طرح اغلب آموزشهای لازم ار در این خصوص ندیده اند شکست خورده می داند و معتقد است برای این مساله باید نیروی ویژه آموزش دیده که دارای تعادل روحی و روانی لازم باشند صورت گیرد.

این آسیب شناس اجتماعی مبارزه با بد حجابی را با مبارزه با مواد مخدرو دزدی و سایر آسیب های اجتماعی متفاوت می داند که مقابله با آن نیز نیازمند روشی متفاوت است.

مراحل تشکیل طرح عفاف از ابتدا تاکنون

تيرماه 1364: اخطار به اهل فساد و فحشا و منكرات كه در صورت ادامه اعمال، از كليه منافع و مصالح از جمله استخدام در ادارات و مراكز دولتي محروم مي‌شوند.

ارديبهشت 1365: تهديد به برخورد قانوني با بدحجابي و فروشندگان لباس‌هاي مبتذل و ضداخلاقي و پس از مدتي اعتراف به معطل ماندن طرح مبارزه با بوتيك‌ها به‎دليل فقدان قانون مناسب.
ارديبهشت 1366: معرفي طرح جديد مبارزه با بدحجابي از سوي وزير كشور كه مانع استفاده اين افراد از كليه امكانات دولتي و عمومي مي‌شود.
بهمن 1366: اعلام طرح جايگزيني و مبارزه ريشه‌اي با باندهاي فساد و منكرات.
فروردين 1368: تقاضاي شوراي‌عالي قضایي براي برخورد فعال نيروي اجرايي و انتظامي با بدحجابي.

آذر 1368: اعلام برخورد قاطع دادگاه‌ها با بدحجابي از سوي رييس قوه قضایيه.
ارديبهشت 1369: اعلام جزیيات طرح مبارزه با منكرات و بدحجابي.

خرداد 1370: خبر اجراي طرح مبارزه با بدحجابي و نظارت بر اماكن عمومي.

تير 1371: تهديد كساني كه مقيد به حدود الهي و انقلابي نيستند، از سوي رييس‎جمهور وقت.

دي 1372: اعلام اين‌كه سياست دولت در مورد بدحجابي بر هدايت افراد استوار است.

خرداد 1375: اعلام خبر اجراي طرح مبارزه با بدحجابي در تهران از سوي وزير كشور. نگاهي كوتاه به موضع‎گيري‌هاي مسئولين در مقابل بدحجابي نشان مي‌دهد راهكارهاي اجرا شده كمكي به حل مسئله نكرده‎اند.

ارديبهشت 1385: كليات، و دي‎ماه همان سال طرح اصلاح شده ساماندهي مد و لباس در مجلس و شوراي نگهبان به تصويب رسيد كه يك طرح زيربنايي در مبارزه با بدحجابي محسوب مي‌شد و وظيفه كليه دستگاه‌هاي دولتي در آن مشخص بود.

تير 1385: مراجع عظام، آيت‎الله گلپايگاني، مكارم و فاضل از كم‎توجهي مسئولين دولتي نسبت به مسائل ديني و فرهنگي به خصوص حجاب، ابراز نگراني كردند.

ارديبهشت 1386: گشت‌هاي ارشاد دوباره شروع به كار كرد اما برخوردها ملايم و محدود به تذكر لساني بود.

سال 1387: برخوردهاي جدي‎تري با زنان بدحجاب كه از سوي فرمانده نيروي انتظامي تهران، مانكن‌هاي متحرك ناميده مي‌شدند، صورت گرفت. اين برخوردها بعضا منجر به كشمكش زنان با نيروهاي انتظامي شد. فيلم‌هاي تهيه شده از اين وقايع در مقياس وسيع منتشر شد و انتقادات فراواني را متوجه نيروي انتظامي كرد؛ در حالي‎كه همزمان بازخوردهاي مثبتي از سوي جمعي از مردم نيز دريافت مي‌شد.

سال 1388: به‎دليل ورود به فضاي انتخابات، بحث‌هاي مربوط به حجاب موقتا كنار گذاشته شد تا امسال كه سخن از بازگشت گشت‌هاي ارشاد در قالب متذكرين دوباره مطرح شده است. آن هم در شرايطي كه بدحجابي‌ها بسيار هنجارشكنانه‎تر از هميشه به‎نظر مي‌رسد و سردرگمي‌ها در برخورد با اين پديده متأسفانه ادامه دارد.

ارسال کردن دیدگاه جدید

محتویات این فیلد به صورت شخصی نگهداری می شود و در محلی از سایت نمایش داده نمی شود.

اطلاعات بیشتر در مورد قالب های ورودی